Περί φόβου λοιπόν το παρακάτω άρθρο απόσπασμα από το βιβλίο, Μελετώντας την τετραλογία του Φόβου του F. Riemann, σε μετάφραση του Παντελή Παπαδόπουλου.
Εσύ σε ποιο τύπο ανήκεις;

Οι βασικές μορφές του φόβου σχετίζονται με την παρουσία και τη διαβίωση μας σε έναν κόσμο, όπου επικρατούν δύο μεγάλες αντινομίες. Είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε κάτω από την επίδραση των «άλυτων» αντιθέσεων και αντιφάσεων αυτών των δύο αντινομιών.
Γεννιόμαστε λοιπόν σε έναν κόσμο, που υπακούει σε τέσσερις μεγάλες ωθήσεις. Η γη γυρίζει γύρω από τον ήλιο με συγκεκριμένο ρυθμό. Ταυτόχρονα περιστρέφεται γύρω από τον άξονα της, κάνοντας έτσι μια «περιστροφή γύρω από τον εαυτό» της (πρώτη αντινομία).

Καθώς κινείται κατ’ αυτόν τον τρόπο, προστίθενται άλλες δύο αντιφατικές αλλά και αλληλοσυμπληρούμενες δυνάμεις, οι οποίες αφενός διατηρούν το κοσμικό μας σύστημα σε κίνηση και αφετέρου το αναγκάζουν σε συγκεκριμένη πορεία: η κεντρομόλος και η φυγόκεντρη δύναμη (δεύτερη αντινομία). Η κεντρομόλος δύναμη είναι εκείνη που κρατά τον κόσμο μας προς τα μέσα, προς το κέντρο, σαν να επιθυμεί να τον συγκρατήσει, να τον έλξει. Η φυγόκεντρος δύναμη κατευθύνεται από το κέντρο προς τα έξω και έχει την τάση να απομακρυνθεί, να αποδεσμευτεί. Μόνο η ισορροπία και των τεσσάρων αυτών ωθήσεων εξασφαλίζει τη φυσική τάξη του Κόσμου, του Σύμπαντος. Σε περίπτωση που μια από αυτές τις ωθήσεις θα υπερτερούσε ή θα χανόταν, η Μεγάλη αυτή Τάξη θα καταστρεφόταν και θα κατέληγε στο χάος.

Ας έρθουμε τώρα στο συσχετισμό μας: Ας υποθέσουμε ότι ο άνθρωπος, ως κάτοικος της γης και ένα πολύ μικρό κομμάτι του ηλιακού μας συστήματος, υποτάσσεται στους νόμους του και ότι φέρει μέσα του τις δυνάμεις που περιγράφηκαν, ως ασυνείδητες κινητήριες ενορμήσεις και παράλληλα ως λανθάνουσες απαιτήσεις. Αυτό μας οδηγεί σε πολύ ενδιαφέρουσες συσχετίσεις αν μεταφέρουμε τις δυνάμεις αυτές στην ανθρώπινη ψυχολογία,
Στην «περιστροφή γύρω από τον εαυτό» αντιστοιχεί ψυχολογικά η απαίτηση για αυτονομία, να γίνουμε δηλαδή ένα άτομο μοναδικό. Η στροφή γύρω από τον ήλιο αντιστοιχεί στην απαίτηση υποταγής σε ένα σύνολο, στον περιορισμό των δικών μας επιθυμιών.
Η κεντρομόλος δύναμη εκφράζει την τάση για διάρκεια και σταθερότητα. Ενώ η φυγόκεντρη δύναμη αντιπροσωπεύεται από την τάση για αλλαγή και μεταβολή.

Η πρώτη «απαίτηση» ( περιστροφή γύρω από τον εαυτό) είναι η ανάγκη να γίνουμε ένα μοναδικό άτομο, που θα δέχεται τη ιδιαιτερότητά του, θα θέτει όρια στους άλλους.
Η ύπαρξή μας μοιάζει με μια πυραμίδα, που ενώ η βάση της αποτελείται από τυπικά και κοινά στοιχεία, βαθμιαία διαφοροποιείται όλο και πιο πολύ, για να καταλήξει στη μοναδικότητα της στο σημείο κορυφής.
Η δεύτερη «απαίτηση» ( περιστροφή γύρω από τον ήλιο) ζητά εμπιστοσύνη στο συνάνθρωπο, στον κόσμο, στη συναλλαγή με το «μη-εγώ», με το «έξω από μένα».
Με την πρώτη αντινομία ερχόμαστε αντιμέτωποι με την παράδοξη απαίτηση της ζωής. Να βιώνουμε αφενός την αυτοπροστασία και την αυτοπραγμάτωση και αφετέρου την αφοσίωση και τον αλτρουισμό, να ξεπερνάμε ταυτόχρονα το φόβο της αυταπάρνησης αλλά και το φόβο της αυτονομίας.
Η τρίτη απαίτηση ( κεντρομόλος δύναμη) αναφέρεται στην επιδίωξη σταθερότητας και διάρκειας. Με την ανάγκη αυτή να διαρκούμε, να μπαίνουμε στο αβέβαιο μέλλον σα να έχουμε κάτι σταθερό, εμφανίζονται οι φόβοι που έχουν σχέση με την επίγνωση της παροδικότητας. Φοβόμαστε να αφεθούμε στην αιώνια ροή της ζωής. Η γνωστή ρήση ότι «κανείς δεν μπορεί να μπει στο ίδιο ποτάμι δυο φορές», το ποτάμι, όπως και ο εαυτός μας, συνεχώς μεταβάλλονται. Έτσι, ζούμε πάντα, σαν να πιστεύουμε ότι έχουμε απεριόριστο χρόνο και αυτή η εικόνα της σταθερότητας και της διάρκειας είναι μια σημαντική ώθηση που μας οδηγεί στη δράση.
Τέλος, η τέταρτη «απαίτηση» (φυγόκεντρος δύναμη) ζητά από μας να είμαστε πάντα έτοιμοι για αλλαγές, να εγκαταλείπουμε το οικείο και να ζούμε τα πάντα σαν να ήταν παροδικά. Με την απαίτηση αυτή να εξελισσόμαστε συνέχεια είναι συνυφασμένος ο φόβος της στέρησης της ελευθερίας μας, μέσα από νόμους και κανόνες. Ο θάνατος εδώ απειλεί σαν κάτι το οριστικό και αμετάκλητο.
Η αντινομία αυτή απαιτεί από μας να επιδιώκουμε ταυτόχρονα και τη διάρκεια και την αλλαγή, ξεπερνώντας τόσο το φόβο της αναπόφευκτης παροδικότητας όσο και τον φόβο της αναπόφευκτης αναγκαιότητας.

Έχουμε συνεπώς τέσσερις βασικές μορφές φόβου.
1. Το φόβο της αφοσίωσης, που βιώνεται ως απώλεια του Εγώ και ως εξάρτηση
2. Το φόβο της αυτονομίας, που βιώνεται ως απομόνωση και έλλειψη προστασίας
3. Το φόβο της αλλαγής, που βιώνεται ως παροδικότητα και ανασφάλεια
4. Το φόβο της αναγκαιότητας, που βιώνεται ως οριστικότητα και ως απώλεια της ελευθερίας

[…από το project ΦΟΒΟΣ -Στοιχεία επιβατών ανάλογα με τους φόβους]

Επιβάτης της πύλης Α…. σαν παιδί αντιμετωπίστηκε περισσότερο σαν ζωηρό και ενοχλητικό σε σύγκριση με τα άλλα παιδιά. Αναγκάστηκε να αποφύγει κάθε ανεπιθύμητη συμπεριφορά και οδηγήθηκε στην τελειομανία. Αντιμετωπίζει με δυσκολία την επιθετικότητα και τις παρορμήσεις του. Ελέγχει και συγκρατεί τον εαυτό του. Η αγάπη, του προκαλεί βαθιά ανησυχία και δεν του είναι εύκολο να δεχτεί ένα ισότιμο σύντροφο. Αναζητά το γνώριμο και το οικείο, οι αλλαγές τον ενοχλούν και τον κάνουν ανήσυχο. Τον χαρακτηρίζει η υπομονή , η υψηλή αίσθηση ευθύνης, η αξιοπιστία και η σταθερότητα.

Επιβάτης της πύλης Β….Σαν παιδί προκαλούσε συμπάθια, του άρεσε να είναι το επίκεντρο και να εντυπωσιάζει.. Μεγάλωσε σ ένα περιβάλλον ασταθές, με κανόνες που δεν ήταν δικαιολογημένοι και κυρίως χωρίς ισχυρά πρότυπα. Είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικός και χρειάζεται τη διαρκή επιβεβαίωση της αξίας του. Απαιτεί να του φέρονται προνομιακά δίχως να διερωτάται για την δική του συμπεριφορά. Έχει πνεύμα δημιουργικό, του αρέσει να ρισκάρει και είναι πάντα έτοιμος να στραφεί σε κάτι καινούργιο . Είναι ευέλικτος, αυθόρμητος, κινητικός και πολύ κοινωνικός.

Επιβάτης της πύλης Γ…. Σαν παιδί η μητέρα του ήταν υπερπροστατευτική και είχε πλήρη εξάρτηση από αυτήν, η αυτονομία του αντί να βιώνεται με χαρά, βιώνεται με φόβο και ενοχές. Φοβάται την απώλεια και εξαρτάται τόσο από την αγάπη που του είναι δύσκολο να εκφράσει τα επιθετικά και διεκδικητικά του συναισθήματα. Στις συναισθηματικές του σχέσεις είναι πιστός, έχει λίγες απαιτήσεις και δεν του είναι δύσκολο να υποχωρεί. Τη ζωή την αισθάνεται συνήθως δύσκολη. Τον χαρακτηρίζει η ικανότητα και η ετοιμότητα να στρέφεται στον συνάνθρωπο και να τον αποδέχεται. Του αρέσει να φροντίζει , να βοηθά και να κατανοεί.

Επιβάτης της πύλης Δ…..Σαν παιδί γινόταν αισθητό από την ενοχλητική συμπεριφορά του γι’ αυτό και συνέχεια το μάλωναν και το απέρριπταν, στην εξέλιξη του έγινε κλειστός και καχύποπτος. Έχει την τάση για αυτοπροστασία και το φόβο της αφοσίωσης. Η επιθετικότητα χρησιμεύει για αυτόν μόνο στην ανακούφιση των εντάσεων, είναι απαλλαγμένος από ενοχές και εκφράζεται ανεξέλεγκτα. Του αρέσει να είναι ανεξάρτητος, παρατηρητικός, έχει το θάρρος να βλέπει τα πράγματα όπως είναι και δεν δείχνει ανοχή στο ψέμα.

Μπαίνω κάπου κάπου στο σαιτ μου και βλέπω το τελευταιο άρθρο μου για τον Μαικλ που μας αφησε ανήμερα πέρσι τα Χριστουγεννα και μετά από αυτόν κενό, κανένα νέο άρθρο..
Η έλλειψη χρόνου με έχει βγάλει εκτος απο το γράψιμο. Τον ελευθερο χρονο μου προτιμώ να διαβασω νορβηγικα ενοψει εξετάσεων στη γλώσσα και έτσι η αρθρογραφια εχει πάει περίπατο.
Νομιζω οτι έκλεισε ο κύκλος του funnyface. Για σχεδόν 7 χρόνια κατεγραψα συναισθήματα, σκεψεις, φάσεις στη ζωη μου. Ιδέες υπάρχουν για ένα καινουργιο προτζεκτ …το θέμα είναι οτι θελει χρονο για να μπει σε εφαρμογη και να τρεξει..
Δε λεω ομως αντίο. Μπορεί να ανοιξει ένας νέος κύκλος στο γράψιμο..Ιδωμεν!
Ευχαριστώ για την ανάγνωση όλους!
Καλή συνέχεια!

“Το φίδι και το γεράκι” του Γκορκι
Το φίδι δεν μπορεί να καταλάβει το γεράκι. «Γιατί δεν ξεκουράζεσαι εδώ στα σκοτεινά, στην όμορφη, γλιστερή υγρασία;» ρωτάει το φίδι. «Γιατί να πετάγεσαι στους ουρανούς; Δεν ξέρεις τους κινδύνους που παραμονεύουν εκεί, τη βία και την καταιγίδα που σε περιμένουν εκεί, και το όπλο του κυνηγού που θα σε γκρεμίσει και θα καταστρέψει τη ζωή σου;». Αλλά το γεράκι δεν έδειξε προσοχή. Απλωσε τις φτερούγες του και πετάχτηκε στους αιθέρες, το θριαμβευτικό τραγούδι του να αντηχεί στους ουρανούς. Μια μέρα το γεράκι γκρεμίστηκε, το αίμα ανάβλυζε από την καρδιά του και το φίδι είπε: «Ανόητε, σε προειδοποίησα, σου είπα να μείνεις εκεί όπου ήμουν, στα σκοτεινά, στην όμορφη, ζεστή υγρασία, όπου κανένας δεν μπορούσε να σε βρει και να σε βλάψει». Αλλά με την τελευταία του πνοή το γεράκι απάντησε: «Εχω πετάξει στους αιθέρες, έχω ανεβεί σε ύψη ιλιγγιώδη, έχω αντικρίσει το φως, έχω ζήσει, έχω ζήσει!» ”
“Η ελευθερία, είναι η μόνη ανθρώπινη περιπέτεια για την οποία αξίζει να παλεύει και να ζει κανείς”, Έμμα Γκόλντμαν

Eιμαστε ελευθεροι?
Τις προαλλες ημουν καλεσμενη σε ενα τραπέζι. Ανάμεσα στους συνδαιτημόνες ηταν ένα ζευγάρι μεσοκοπων Νορβηγων. Ο αγαπητός κύριος Τζον εκεινο το βράδυ υπηρξε λαλιστατος και χωρίς να έχει βαλει το χεράκι του σε αυτό το αλκοόλ. Σε καποια φάση μας εξίστορησε την περιπετεια του σε ενα ταξιδι που έκανε οταν ήταν γυρω στα 20 σε road trip με τη μηχανή με αφετηρια τη μακρινή Νορβγηγία και τερματικό σταθμό τη Θεσσαλονίκη. – Να σημειωσω οτι το ζευγάρι αυτό ειναι λάτρεις της Ελλάδας και έχουν ταξιδέψει άπειρες φορές στη χώρα μας-. Δε συγκράτησα λεπτομερειες της αφηγησης και δεν έχει σημασία στην παρόυσα φάση. Συγκράτησα το πρόσωπο και την κάθε εκφραση που επαιρνε αφηγουμενος την ιστορία του. Το ζουσε! Κι ήταν τόσο χαρουμενος, γλυκός σαν παιδί γιατι ειχε ζήσει την περιπετεια. Ηταν ελευθερος και ζουσε!
Το τραπεζι μας αποτελουνταν απο τη μια πλευρά απο Νορβηγους κι απο την άλλη απο Ελληνες. Η ελληνικη πλευρα ήταν φτωχή σε περιπετειες.. κατι είπα εγώ, κατι ειπε ο συντροφος μου, μπορει και να θαμπωθηκαμε απο τη διήγηση και να κόλλησε το μυαλό, ποιος ξερει..Εκείνο που αναρωτιεμαι είναι αν ζούμε. Το πιο πιθανό ειναι να ζουμε ενα καθημερινο αδιακόπο στρες που μας εγκλωβίζει να αφεθουμε. Ναι η ζωή ειναι έτσι, ειναι κι αλλιως. Ποσο ελευθεροι ή καλύτερα πόσο αφήνουμε τον εαυτο μας ελευθερο να ζήσουμε? Να δώσουμε την ψυχή μας σε κατι.
Βιωνω μια περίοδο οπου νιωθω οτι ανοιγονται καινουργιες προοπτικές επαγγελματικές και μέσα μου νιωθω έναν αναβρασμό. Τα παντα κινουνται και μεταβαλλονται απιστευτα γρηγορα. Και ταυτοχρονα θελω να κάνω ταξιδια μακρινά και μή, να ζήσω νεες εμπειριες, να νιωθω μικρή αλλα να μην ειμαι. Εχω μια μεγάλη περιέργεια να γνωρίσω, να μάθω. Να, είμαι σε αυτό το σημείο που ο δρόμος συνεχίζει ευθεία αλλα ειναι κι αυτη η στροφή στο βάθος που ποιος ξερει που θα με βγάλει…
Υπαρχει όμως παντα και η αλλη όψη του νομίσματος: “Ελευθερία δεν είναι πάντα να φεύγεις είναι να επιλέγεις και πότε θα μεινεις.”Ρ. Στυλιαρά

Κιτρινα, κοκκινα, πορτοκαλι φύλλα παντού δημιουργούν ένα τεράστιο φυσικό χαλί έτοιμο να το πατήσεις. Παιδιά παίζουν με τα φύλλα και πλέκουν στεφάνια ή πλεκουν τα μαλλία τους πλεξιδες με τα κλαδακια στην αυλη του σχολειου..
Μυρίζει βροχή και υγρασία.
Εξω κυκλοφορούν άνθρωποι είτε βιαστικοι κολλημένοι στο κινητο τους, είτε προπονούνται κάνοντας τρέξιμο μεσα στη βροχη και το κρύο. Τρέχουν μεσα στο χρυσο τους κλουβι πάνω κάτω..
Καθε πρωι ξυπνουν μια συγκεκριμενη ώρα, στελνουν τα παιδια τους στο σχολειο και παιρνουν το αυτοκινητο μεχρι το μετρο ή το λεωφορειο για να πανε στις δουλειες τους. Στη δουλεια ανυπονομουν ποτε θα ερθει το διαλλειμμα…και σκεφτονται πότε θα παρουν την επομενη τους αδεια και ποιο ταξιδιωτικο προορισμο να διαλεξουν. Η χρυση μπογια του καλοκαιριου έχει ετσι κι αλλιως ξεφτισει. Μπροστα έρχεται ένας χειμωνας σκοτεινος πολυ και παγερος. Τρεχουν να μαζεψουν τα χρηματα για να έχουν τη δυνατοτητα να φύγουν, να “φορτισουν” τις μπαταρίες τους με ήλιο και να επιστρέψουν στην καθημερινοτητα.
Ολοι προσπαθουμε να ομορφυνουμε το χρυσο μας κλουβι σε αυτη τη ζωη και ολοι έχουμε τάσης φυγης απο αυτο …
Φθινοπωρο μελαγχολικό που όμως η φύση βρίσκει ευκαιρία και εκστασιάζεται με τα χρώματα που παίρνει και γινεται πηγη έμπνευσης για τους καλλιτεχνες. Γιατι η σταδιακή απωλεια του ήλιου,η βροχη και το κρυο σβήνουν το πρασινο χρωμα των φυλλων και το αφηνουν να ξεθωριασει σε πορτοκαλο-καφε-κιτρινο-κοκκινες αποχρωσεις.. Ετοιμαζεται η φυση να πεσει σε ενα χειμερινο ύπνο για να αναγεννηθει την ανοιξη. Αυτό που χρειάζονται τώρα οι ανθρωποι είναι περισσοτερη ξεκουραση και χαλαρωση ωστε να “ανθισουν” οπως τα λουλουδια ξανα την ανοιξη. Αφουγκράσου τη φύση, έχει κάτι να σου πει….

Τι θα γίνει τελικά με αυτές τις προσδοκίες? Πότε θα σταμάτησουμε να περιμενουμε κάτι από κάποιον? Πότε θα ελευθερωθούμε από τα δεσμά των προσδοκιών?

Τροφή για σκέψη σήμερα…Και όλα ξεκίνησαν από ένα μάθημα γιογκα που είχα με τα παιδιά στο σχολείο σήμερα. Το μάθημα το είχα αφιερωσει στην πανσεληνο που είχαμε πρόσφατα και τους έμαθα το χαιρετισμό στη σελήνη. Πριν ξεκινησω το μάθημα τα ρωτησα “ποιες είναι οι προσδοκίες σας για σήμερα?”. Εννοειται ότι τα περισσότερα δεν ήξεραν τι σημαίνει καν η λέξη. Και τους φερνω ως παραδειγμα για να καταλάβουν οτι η δασκάλα τους προσδοκεί σήμερα να είναι τελειως ήσυχα στη χαλάρωση.
Φυσικά και δεν ήταν τελειως ήσυχα, μάλιστα ήταν 3-4 που κατέστρεφαν την ησυχία των άλλων και αναγκαστηκα να τα βγάλω εξω απο την τάξη! Και η ειρωνεια ήταν οτι 2 παιδιά που δήλωσαν συμμετοχη για πρώτη φορά και έχουν παντελή ελλειψη συγκέντρωσης και πάντα ειναι ανήσυχα και που περίμενα ότι θα κατεστρεφαν τη ροή της τάξης ..αυτά τα 2 είχαν ησυχάσει τόσο που δεν ήθελαν να ξεκολλησουν απο το στρωματακι τους! Και ήταν μια έκπληξη για μένα, ήταν αναπαντεχο…

Πρωτα απο ολα ειναι τρομερά στρεσογόνο όταν εχει καποιος προσδοκίες. Εχεις μια φιξαρισμενη ιδεα στο μυαλο και κολλάς σε αυτην ότι ετσι πρεπει η δεν πρεπει να γινουν τα πραγματα και τελικα γίνεσαι αιχμαλωτος της! Και απογοητευεσαι και θυμωνεις και λυπασαι επειδη δεν πηγαν οπως τα σχεδιασες. Αν ομως σκεφτεις οτι στην πραγματικοτητα οι προσδοκιες δεν ειναι τιποτε αλλο απο προκαθορισμενες γνωμες και πιστευω, τοτε θα καταλαβεις οτι ειναι αναγκη να τις εγκαταλειψεις γιατί έτσι θα αφήσεις χώρο και χρόνο στο όποιο αποτελεσμα να συμβει. Διαφορετικά πιεζεις τις καταστασεις και πιεζεις τον εαυτο σου και χάνεις την ηρεμία σου.
Αλλά με τις σχέσεις τι γίνεται?

Εγώ προσωπικά δυσκολεύομαι πάρα πολυ.
Πολλές φορές αναρωτιεμαι γιατί δε χαλαρώνω.. Καταλαβαινω ότι οι παρούσες καταστασεις στις οποιες βρίσκομαι το τελευταιο διαστημα με εχουν κανει να θελω να σχεδιάζω συνέχεια, να θέλω να ελέγχω. Ομως ειναι διαφορετικό πράγμα ο σχεδιασμός, αλλο πραγμα η φαντασία κι άλλο ο οραματισμος. Σχεδιαζω πχ, απο το τι φαγητο θα φαμε την επομενη, ή πως θα κανω ένα σχεδιο μαθήματος. Αλλά μένω ανοικτη σε αυτοσχεδιασμους και εκπληξεις.
Η φαντασία πάλι σε θέματα πνευματικής εργασίας είναι απαραίτητη, αλλά στις σχέσεις? Το να προσδοκείς να γίνει κατι επειδη ετσι το φανταστηκες και στο τελος να απογοητευσαι ειναι επωδυνο. Ομως το να οραματιστεις τι θέλεις, απαιτει απο σενα απολυτη συγκεντρωση σε ένα τομέα, όχι διασπαση προσοχης. Και για να πετυχεις κατι ανωτερο, κατι βαθυ για σενα χρειαζεται να οραματιζεσαι για να ερθει καποια στιγμη αναπαντεχα. Ενω με τη φαντασία μπορεις να επιθυμησεις εκατό πραγματα και τελικά να έχεις αποτελεσμα σχεδόν κανενα.
Για να μην υπαρχει οποιαδηποτε συγχυση λοιπον, σημασία εχει να είσαι παρών στο τώρα. Ολες οι επιλογες που κάνεις και οι αποφασεις να εχουν να κανουν με το εδω και τώρα. Οταν κολλάς στις προσδοκιες, κολλας στο παρελθον που σκέφτηκες ότι ηθελες ετσι να γινουν τα πραγματα και εγκλωβιζεις το μελλον.
Κανε τα πραγματα απλα. Ρώτα τον εαυτό σου τι θελεις τωρα να κανεις με σένα ή με τον ανθρωπο σου. Πραξε αναλογα. Δες τι θα γινει, μετά. Και συνεχισε. Μπορει να ζητησεις κατι απο τον συντροφο σου και κεινος να μην ειναι σε διαθεση. Απλα το αποδεχεσαι.
Αρχισε να σκεφτεσαι πιο αργά, δε χρειαζονται να γινονται τοσοι συνδεσμοι ταυτοχρονα στον εγκεφαλο…θα κρασαρει. Κανε reboot, ξανα και ξανα. Ακου τον εαυτο σου. Πχ, θες τωρα να δεις ταινια με το φιλο σου ή πρεπει να δειτε γιατι δεν εχετε κανει μαζι κατι ως εκεινη τη στιγμη? Δε χρειαζεται να πιεζεις τον εαυτο σου ή τον αλλο επειδη ετσι ειθισται να γινεται. Ετσι γινεσαι υπεθυνος πιο καλα με την αποφαση που πηρες τη δεδομενη στιγμη και δε βαζεις τον αυτοματο πιλοτο να ενεργει για σενα. Ασε τα πρεπει στην ακρη, ασε τη δραση αυτη του εγκεφαλου που θελει να βιαζει το αποτελεσμα και την ανταποκριση των αλλων ανθρωπων, να βιαζει το μελλον, να βιαζει τον ιδιο σου τον εαυτο στην τελικη. Μεινε στη στιγμη. Δε μας νοιαζει αυτη τη στιγμη τι σκεφτονται οι αλλοι και τι θα γινει τελικα. Και ειναι τοσες πολλες οι στιγμες μέσα σε ενα λεπτό…

Η συγγραφέας εξιστορεί ποιες ειναι οι εμπειρίες της 2 χρόνια μετά, από τότε που έφυγε από την Ελλάδα για να ζήσει στο εξωτερικό

1. Οταν ζεις στο εξωτερικό, εσύ είσαι ο ξένος

Πιο απλά παιζεις το παιχνίδι σε δικό τους γήπεδο. Η προσαρμογή στη νέα αυτη στην πραγματικοτητα θα πάρει το χρόνο που χρειάζεται ανάλογα με το τι αποσκευές κουβαλά ο καθένας. Προφανώς όσο πιο νέος εισαι, τόσο πιο γρηγορα προσαρμόζεσαι. Εχεις ομως τη μοναδική ευκαιρία να δεις τον εαυτό σου εξω απο τη γυάλα και να τον γνωρισεις ετσι καλυτερα. Μπορείς να δεις τον εαυτό σου πως χειρίζεται μία νέα κατάσταση, πώς κάνει νέους φίλους, πώς γίνεται μέρος μίας κοινότητας που δεν έχει καθόλου κοινές παραστάσεις, εμπειρίες και τρόπο σκέψης.
Μέσα σε αυτά τα 2 χρόνια η funnyface εχει γνωρίσει κάποιους αλλους expat, κάποιους ντόπιους και κάποιους Ελληνες. Οπότε βλέπει διαφορετικές προσεγγίσεις της πραγματικότητας. Οι φίλοι της που έχουν ερθει απο αλλες χώρες με δυνατό βιογραφικό, έχουν βρει καλή δουλεια και ζουν ανετα. Είναι παντα ευδιαθετοι, βέβαια ειναι μια δεκαετια νεότεροι και ζουν στο εξωτερικό απο τότε που ξεκίνησαν τις σπουδες τους. Καποια αλλη expat που γνωριζει η funnyface εχει έρθει από χώρα της Αφρικής. Κατάφερε να δημιουργησει οικογένεια αλλά έχει τη μελαγχολία του ανθρωπου που του λειπουν οι πιο εγκαρδιες ανθρωπινες επαφές και η οικονομικη άνεση.
Οι ντοπιοι που γνωρίζει είναι νεαρά παιδια που σπουδάζουν και ταξιδευουν συχνά στην Ελλάδα ή έχουν σπίτι στην Ελλάδα οπότε το κοινό σημειο συζήτησης είναι τι; η Ελλαδα.
Οι Ελληνες που ξερει είναι μια οικογένεια που μεταναστευσαν πριν 3 χρόνια σε μεγάλη ηλικία που δεν ξέρουν αγγλικά που στη Νορβηγία σχεδόν ολοι μιλουν άπταιστα κι έτσι φυσικά δε μπορουν να μάθουν τη γλώσσα, και η πραγγματικότηα τους περιοριζεται γύρω απο την κοινοτητα της ελληνικής εκκλησίας που δυστυχώς το επίπεδο της δεν είναι οτι καλυτερο. Οι περισσοτεροι Ελληνες έχουν έρθει στη Νορβηγια λόγω χρεών που έχουν στο ελληνικό δημόσιο. Και ως γνησιοι Ελληνες γκρινιαρηδες κλαιγονται χωρίς λογο.
Φυσικά και είναι κουραστικό να μιλάς στα αγγλικά και στα νορβηγικα ακομα δυσκολοτερα και να προσπαθεις να επικοινωνησεις. Ο εγκεφαλος κουραζεται. Και είναι χαλαρωτικό να είσαι με Ελληνες και να μιλας τη γλωσσα σου. Αλλά πέφτουμε στην παγίδα της γκρινιας γιατί συγκρινουμε δυο διαφορετικόυς τόπους και νοοτροπίες. Η αληθεια πάντα βρίσκεται στη μέση. Και οσο πιο γρήγορα χωνέψει η funnyface ότι κάθε μέρα πρέπει να δείχνει την αξία της γιατί εκείνη είναι η ξένη, τόσο το καλυτερο.

2. Δεν υπάρχει το διλημμα “Ελλάδα-μένω για τους δικούς μου Ή εξωτερικό-για να κάνω καριέρα”.

Από δικαιολογίες είμαστε πρωτοι. “Αυτός ο Έλληνας διαπρέπει στο εξωτερικό, ενώ η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της”, “Αν είχα μείνει έξω, τώρα θα έβγαζα τόσα, θα είχα αυτή την θέση”. Ναι σιγουρα κάποιοι Ελληνες διαπρέπουν, φυσικά υπάρχουν και πολλοι που δεν διαπρεπουν. Ανάλογα είπαμε με το τι κουβαλάει ο καθένας στην καμπουρα του.
Και στην Ελλάδα του σήμερα δεν ισχύει το οτι η Ελλαδα τρωει τα παιδια της. Το έλεγε και η funnyface αυτό καποτε και τώρα αναθεωρεί. Απλά τώρα κατάλαβε καλυτερα τι συμβαίνει γιατι το ζει απο απόσταση. Επειδη η πατρίδα σου είναι και κατα καποιο τρόπο η μαμά σου, είσαι πιο χαλαρός και απλά γκρινιαζεις εκ του ασφαλούς. Σου φταίνε όλα και βρίζεις του πάντες και έτσι παιζεις και εσύ το ρόλο σου που ειναι αρνητικός. Γιατι βλέπεις τώρα ότι υπαρχουν και αρκετοι Ελληνες που όχι μόνο το παλευουν περισσότερο στον τόπο τους αλλά και πετυχαίνουν. Απλά μπορει εσύ να ήθελες να ανοιξεις τα φτερά σου για δικους σου προσωπικους λόγους.

3. Γιατί να τα ισοοπεδωνουμε όλα?

Πολλοί απο τους Ελληνες είτε είμαστε νεότεροι σε ηλικία, είτε μεγαλύτεροι, βγαίνουμε στο εξωτερικό και ξαφνικά όλα, ΜΑ ΟΛΑ είναι καλύτερα από την Ελλάδα. Καταρχάς, είναι αδύνατον. Κατά δεύτερον, είναι άδικο για τους ανθρώπους σου που έχουν μείνει πίσω.
Προσωπικα ως funnyface δεν το ισχυρίστηκα ποτε αυτο. Ναι έχω πει οτι οι συγκοινωνιες ειναι παντα στην ωρα τους στο Οσλο, ναι αμοίβομαι καλύτερα, όμως αυτά αφορούν το υλιστικό κομμάτι. Ομως δε μπορεί να σε καλυψει αυτό και στην τελική αν δεν έχεις και καλύτερα εισοδηματα εκει που ζεις, τοτε τι κάνεις ?
Βέβαια η ζωή ειναι πανάκριβη εδώ, και αν δε συγκατοικείς με καποιον, δε την παλευεις οικονομικα εδώ. Εκτός κι αν είσα στέλεχος.

4. Η εικόνα του Ελληνα -θύμα της κρίσης δεν είναι ελκυστική

Η funnyface έπαιξε αυτό τον ρόλο και τώρα βλέπει σιγά -σιγά ότι είναι αποκρουστικός. Ναι σιγουρα η Ελλαδα μαστίζεται απο την ανεργία κι αυτό αναγκασε πολλους νεους και ανθρώπους που ήταν να βγουν στη σύνταξη να βγουν στο εξωτερικό για επαγγελματική αποκατασταση αλλά μεχρι εκεί.
Το να ισχυρίζεσαι ότι σε αντιμετωπίζουν κάπως διαφορετικά επειδη είσαι Ελληνας ισχυει μεχρι ενα βαθμό της τάξεως ας πουμε 2 με κλιμακα το 10. Υπάρχουν ομως ενα σωρό άλλοι λόγοι, για τους οποίους μπορεί να σε αντιμετωπίσουν διαφορετικά στην δουλειά σου και αν είναι σοβαροί επαγγελματίες και άνθρωποι, δεν θα είναι το διαβατήριό σου. Αρα το υπολοιπο 8 με κλίμακα το 10 είναι καθαρά δικη σου υποθεση πως να το δουλέψεις.

5. Όσο είσαι έξω, θα είσαι τουρίστας για τον τόπο σου.

Ξέρεις, θα γίνεις σαν αυτούς που έρχονται τα καλοκαίρια, θα γίνονται μαύροι, παραγγέλνουν χωριάτικη και βγάζουν φωτογραφίες; Αυτό. Μόνο που εσύ θα μιλάς και την γλώσσα, θα έχεις 4-5 παραπάνω ντόπιους γνωστούς να συναντήσεις και ναι, δεν θα χρειάζεσαι βίζα. Οταν το αντιμετωπιζεις ετσι και ο τόπος σου θα σε αντιμετωπίζει σαν τουρίστα. Φιλόξενα βέβαια, αλλά σαν επισκέπτη. Θα λενε “ηρθε η Νορβηγέζα”…

6. Όταν φεύγεις, η ζωή πίσω – των φίλων σου, της οικογένειάς σου κλπ- Σ Υ Ν Ε Χ Ι Ζ Ε Τ Α Ι.

Δεν σε περιμένουν να γυρίσεις για να συνεχίσουν να ζουν. Ναι, τους λείπεις, ναι σου λείπουν. Αλλά έτσι είναι η ζωή. Οι σχέσεις χρειάζονται τη φροντίδα τους, χρειαζονται πότισμα, ξεχορτιαρισμα. Θα δεις και ποιες φιλίες αντέχουν στο χρόνο και ποιες ήταν να κρατήσουν για καποιο χρονικό διαστημα. Αν λοιπόν έχεις στο μυαλό σου να γυρίσεις πίσω και δεν έχεις ρίξει μαύρη πέτρα πίσω σου, τότε φρόντισε να μην είσαι τουρίστας στις ζωές των αγαπημένων σου. Γιατί όταν γυρίσεις με το καλό, ναι, εκεί θα είναι, αλλά θα έχεις χάσει πάααρα πολλά και σημαντικά.

Πρώτο Στάδιο – Ειδύλλιο

Είναι το στάδιο όπου όλα είναι μαγικά. Γνωρίζουμε κάποιον, μας ελκύει, αρχίζουμε να νιώθουμε τη φλόγα να ανάβει. Αισθανόμαστε ότι είναι ξεχωριστός, μοναδικός. Πιστεύουμε πως το σύμπαν συνωμότησε για να τον βρούμε, αναζητάμε γύρω μας σημάδια που να επιβεβαιώνουν ότι είναι το άλλο μας μισό, η αδελφή ψυχή μας. Για παράδειγμα, αν δεν καθυστερούσαμε στο ραντεβού μας με τη φίλη μας, δεν θα πέφταμε πάνω του, αν δεν χρειαζόταν να κάνουμε τα σεμινάρια ηλεκτρονικών υπολογιστών, δεν θα τον γνωρίζαμε, αν δεν μέναμε από λάστιχο, δεν θα τον συναντούσαμε, και η λίστα συνεχίζεται. Μας αρέσει να πιστεύουμε ότι μέσα στην πεζή και πολλές φορές άχαρη πραγματικότητα που ζούμε υπάρχει κάτι μαγικό που «τυχαία» βρίσκεται στο δρόμο μας και μας συνεπαίρνει.

Η ζωή σαν παραμύθι

Ό έρωτας από μόνος του έχει κάτι ξεσηκωτικό.Έχει την ικανότητα να μας κάνει να πετάμε, να ταξιδεύουμε νοερά, παρόλο που είμαστε κολλημένοι στη γη. Μας ενεργοποιεί, μας ζωντανεύει, μας κινητοποιεί. Όταν, λοιπόν, βρούμε το πρόσωπο αναφοράς, αφηνόμαστε στη διαδικασία και ευελπιστούμε να ρουφήξουμε την κάθε στιγμή. 0 σύντροφος μας δεν μπορεί παρά να είναι ο πρίγκιπας του παραμυθιού.

Εμφανίστηκε για να μας σώσει από την καθημερινότητά μας. Κοντά του νιώθουμε πριγκίπισσες, λαμπερές, αέρινες. Αφού είναι πρίγκιπας, δε δικαιούται να έχει ψεγάδια, ελαττώματα. Δεν μπορεί παρά να είναι τέλειος. Είναι πάντα εκεί όταν τον χρειαζόμαστε, μας ακούει συνέχεια ό,τι και να του λέμε, δεν βαριέται, δεν γκρινιάζει, δεν κουράζεται. Μαντεύει κάθε μας σκέψη πριν ακόμη την εξωτερικεύσουμε, βρίσκει χαριτωμένο κάθε ελάττωμά μας, συμφωνεί με τις επιλογές μας. Έχουμε τόσο πολύ απορροφηθεί ο ένας από τον άλλον, ώστε κόβουμε κάθε επαφή με τον έξω κόσμο. Ζούμε την απόλυτη ταύτιση. Έχουμε την πεποίθηση πως είμαστε πλασμένοι ο ένας για τον άλλον. Η ερωτική μας διάθεση είναι στα καλύτερά της! Είναι, όμως, πράγματι έτσι;

Τα αρνητικά συναισθήματα κάτω από το χαλί

Σε αυτό το στάδιο εξιδανικεύουμε τον σύντροφο μας καταπιέζοντας όποια αρνητικά συναισθήματα μπορεί να προκύψουν. Χρησιμοποιούμε τον σύντροφο μας σαν ένα μαγικό χάπι που μόλις το πάρουμε θα γίνουμε αμέσως καλά, ό,τι και να συνεπάγεται για τον καθένα μας αυτό: για κάποιους μπορεί να είναι να αφήσουμε πίσω τη μοναξιά μας, για άλλους μπορεί να είναι να βγούμε από μία σχέση που δεν μας ικανοποιεί πια, κ.ο.κ. Μέσα από τα σημάδια που βρίσκουμε στο περιβάλλον μας (αποκαλώντας τα «τύχη», «πεπρωμένο», «κισμέτ», «μοίρα») διατηρούμε το ζωτικό μύθο ψέματος που μας βοηθάει να συνεχίσουμε να ζούμε. Η αλήθεια πολλές φορές πονάει, και είναι αποκαρδιωτική.

Στο μυθιστόρημα της Ασένα «Ούτε Έρωτας Υπάρχει»(εκδ. Ωκεανίδα), διαβάζουμε:

«Ο έρωτας τελειώνει τη στιγμή που γνωρίζεις καλά εκείνον με τον οποίο είσαι ερωτευμένη. Γιατί ο άνθρωπος ερωτεύεται ένα όνειρο που δημιουργεί για τον εαυτό του. Ταυτίζει αυτό το όνειρο με τον εαυτό του, του αποδίδει χαρακτηριστικά ίδια με τα δικά του. Όμως ο άλλος δεν είναι ο εαυτός του, ούτε έχει καμιά σχέση με τις ιδιότητες, τις ομορφιές που του αποδίδει εκείνος που είναι ερωτευμένος μαζί του… γι’ αυτό οι ερωτευμένοι των θρύλων, που ποτέ δεν συναντιούνται, διατηρούν μέχρι τις μέρες μας την αίγλη τους.»

Ένα όμορφο ψέμα, λοιπόν, είναι ό,τι έχουμε περισσότερο ανάγκη. Πόσο καιρό, όμως, μπορούμε να βιώνουμε αυτήν την κατάσταση; Προσγειωνόμαστε κάποτε στην πραγματικότητα; Τι προϋποθέτει αυτό;

Επαφή με την πραγματικότητα

Δεν μπορούμε να βιώνουμε αυτήν την κατάσταση εσαεί, γιατί οι σχέσεις εξελίσσονται, δε μένουν στάσιμες. Εκεί έχουμε, λοιπόν, την πρώτη ρήξη: ή θα αποδεχτούμε την πραγματικότητα και θα περάσουμε στο επόμενο στάδιο, ή με τις πρώτες δυσκολίες θα προσγειωθούμε ανώμαλα και θα το βάλουμε στα πόδια. Το να μπορέσουμε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο προϋποθέτει ότι έχει έρθει η ώρα να κατέβουμε από το ροζ συννεφάκι μας και να μετουσιώσουμε όλο αυτό το αχαλίνωτο πάθος σε οικειότητα και συντροφικότητα. Σημαίνει ότι δεν έχουμε πια ανάγκη τη φαντασιωτική εικόνα που έχουμε φτιάξει για τον άλλον για να μπορούμε να συνυπάρχουμε. Ξέρουμε ποιος είναι ο άλλος και που στέκεται και επιθυμούμε να είμαστε μαζί του πάραυτα. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ωριμάσει, έχουμε ενηλικιωθεί συναισθηματικά.

Στο ίδιο μυθιστόρημα της Ν. Ασένα, η ηρωίδα συνειδητοποιεί την πραγματικότητα:

«Εγώ κοιτάζω συνέχεια τον Γκιουρκάν… Αγωνίζομαι μέσα μου για να νιώσω ένα συναίσθημα. Δεν νιώθω τίποτα… Τι περίεργο… Πώς ήμουνα τρελή από έρωτα γι’ αυτό τον άνθρωπο, και πώς έκλαιγα από θλίψη όταν έφευγε για τη δουλειά, κι έλεγα, χωρίζουμε, δεν θα τον δω μέχρι το βράδυ, πώς έβγαινα τα βράδια στους δρόμους περιμένοντας να γυρίσει. Πώς τρελαινόμουν από τη λαχτάρα μου να τον αγγίξω… Και πώς, αργότερα, έφτανα σε καταστάσεις αλλοφροσύνης από τα νεύρα όταν με άγγιζε.

Φαίνεται λοιπόν πως τίποτα δεν είναι σημαντικό παρά μόνο για εκείνη τη στιγμή. Φαίνεται πως ακόμα και τα πιο έντονα συναισθήματα είναι σημαντικά μόνο για εκείνη τη στιγμή. Φαίνεται πως όλα περνούν και μπορούν, εκατό τα εκατό, ν’ αλλάξουν πρόσωπο. Φαίνεται πως στην πραγματικότητα τίποτα δεν είναι σημαντικό. Φαίνεται πως τίποτα δεν είναι αληθινό…»

Ανώμαλη προσγείωση

Τι συμβαίνει, όμως, όταν αρνούμαστε να βγούμε από αυτό το στάδιο; Κάποιοι από μας δεν αντέχουμε να βλέπουμε το όνειρο να μετατρέπεται σε εφιάλτη, θέλουμε να βρισκόμαστε σε μία σχέση με την προϋπόθεση να υπάρχει αυτό το έντονο πάθος. Η έλλειψη αυτού κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι έφτασε το τέλος. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να μείνουμε σε μία σχέση εφόσον υπάρχουν αρνητικά σημάδια. Αφού μπορούμε να έχουμε το καλύτερο, γιατί να συμβιβαστούμε με τη »φθορά; Έτσι, είτε θα παραμείνουμε σε μία δυσλειτουργική σχέση όπου θα χωρίζουμε και θα επανασυνδεόμαστε ώστε να κρατιέται η φλόγα ζωντανή, είτε θα ψάχνουμε συνέχεια καινούρια πρόσωπα αναφοράς να εναποθέτουμε τις ελπίδες και το πάθος μας μέχρι αυτό να σβήσει.

Ο Α. Μποττόν στο βιβλίο του «Μικρή Φιλοσοφία του Έρωτα» (εκδ. Πατάκης) μας δίνει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

«Ο Μποντλαίρ έχει γράψει ένα ποίημα σε πρόζα για κάποιον που περνάει όλη τη μέρα περιδιαβαίνοντας το Παρίσι μαζί με μια γυναίκα, την οποία αισθάνεται έτοιμος να ερωτευτεί. Επειδή συμφωνούν σε μύρια όσα, κατά το απόβραδο έχει σιγουρευτεί ότι βρήκε την τέλεια σύντροφο, με την ψυχή της οποίας μπορεί να ενωθεί η δική του. Διψασμένοι, πηγαίνουν σ’ ένα λαμπρό νέο καφέ στη γωνία ενός βουλεβάρτου, κι αυτός παρατηρεί να στέκονται απ’ έξω τα μέλη μιας εξαθλιωμένης εργατικής οικογένειας, που χάσκουν μπροστά στις τζαμαρίες, κοιτάζοντας τους κομψούς πελάτες, τους κατάλευκους τοίχους και τα επίχρυσα στολίδια. Τα μάτια των ταλαίπωρων θεατών είναι γεμάτα δέος μπροστά σε τόσο πλούτο και ομορφιά, γεγονός που προκαλεί οίκτο στον αφηγητή και τον κάνει να ντραπεί για την προνομιούχο θέση του. Στρέφεται τότε προς την αγαπημένη του, ελπίζοντας ότι θα δει τις δικές του σκέψεις να ανακλώνται στα μάτια της. Αλλά η γυναίκα με την ψυχή της οποίας ετοιμαζόταν να ενωθεί η δική του λέει ορθά κοφτά ότι δεν τους αντέχει αυτούς τους άθλιους και του ζητά να πει στον ιδιοκτήτη να βάλει αμέσως να τους διώξουν. Δεν έχει τέτοιες στιγμές κάθε ειδύλλιο; Αντί για μάτια που να καθρεφτίζουν τη σκέψη μας, μια (κωμικοτραγική) απόκλιση- και αδιάφορο αν αιτία είναι η πάλη των τάξεων ή ένα ζευγάρι παπούτσια.»

Προσωπική ευθύνη

Το να ψάχνουμε συνέχεια το πάθος στη ζωή μας συμβολίζει τη συνεχή μας ανάγκη να εξελίσσουμε τη ζωή μας, να τη γεμίζουμε συνέχεια με έντονες εμπειρίες. Φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα, φοβόμαστε να ωριμάσουμε. Προφανώς έχουν υπάρξει στη ζωή μας διάφορες δυσάρεστες καταστάσεις (π.χ. απώλειες) που μας έχουν πείσει ότι μόνο όταν βιώνουμε έντονα τις καταστάσεις και είμαστε σε διαρκή αναζήτηση της ευτυχίας, τότε μόνο ζούμε. Έτσι, αν τα πράγματα αρχίσουν να μην πηγαίνουν καλά στη σχέση μας, είναι προτιμότερο να αποδώσουμε ευθύνες στο σύντροφο μας από το να πάρουμε εμείς την ευθύνη στο κομμάτι που μας αναλογεί. Είναι για μας προτιμότερο να φύγουμε από τη σχέση παρά να μείνουμε και να δουλέψουμε πάνω σε αυτήν.

Τα άτομα, όμως, που θα παραμείνουν στη σχέση ξεπερνώντας τα εμπόδια του πρώτου σταδίου, θα περάσουν στο δεύτερο στάδιο:

Δεύτερο Στάδιο- Αγώνας για Επικράτηση

Εδώ έρχεται η συνειδητοποίηση ότι ο σύντροφος μας δεν είναι αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε, και ότι πιθανόν να μην ήταν αλλά ούτε και να γίνει ποτέ. Η ελπίδα και ο ενθουσιασμός δίνουν τη θέση τους στη ματαίωση και στην απογοήτευση αντίστοιχα. Συμπεριφορές που παλιά τις βρίσκαμε χαριτωμένες και τις ενισχύαμε, τώρα μας εκνευρίζουν. Κάποιοι συμβιβασμοί που κάναμε στην αρχή της σχέσης για το καλό της σχέσης ξεχνιούνται. Μας ενοχλεί, ακόμη, που ο σύντροφος μας αναπνέει. Αναρωτιόμαστε που πήγε το πρόσωπο που ερωτευτήκαμε και τη θέση του πήρε αυτός ο ξένος. Αντιστεκόμαστε στην αλλαγή που έχει επιφέρει η ίδια η σχέση και ίσως ακόμα να διατηρούμε την ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον άλλον, να τον κάνουμε να συμμορφωθεί με τη φαντασιωτική εικόνα που έχουμε για αυτόν.

Όταν διαπιστώνουμε ότι δεν είναι δυνατό να αλλάξουμε το σύντροφο μας, λειτουργούμε με διάφορους τρόπους: είτε γινόμαστε επιθετικοί με τον άλλον (αποδίδοντάς του εξ’ ολοκλήρου ευθύνες), είτε αποσυρόμαστε και κλεινόμαστε στον εαυτό μας (και έτσι γινόμαστε μελαγχολικοί και καταθλιπτικοί’), είτε βγάζουμε παθητική επιθετικότητα (δηλαδή βγάζουμε το θυμό μας με ύπουλο τρόπο, όπως με κλάμα, με πείσμα, με σιωπή, που είναι έμμεσες μορφές κακοποίησης).

Μπαίνουμε σε μία διαδικασία εκδίκησης του άλλου, επειδή τόλμησε να μην ανταποκριθεί στις προσδοκίες μας. Το παιχνίδι που παίζουμε είναι εξουσιαστικό, θέλουμε να δείξουμε στον άλλον ότι έχουμε τη δύναμη να κινούμε τα νήματα, ότι δε μας έχει «του χεριού του». Στην προσπάθεια αυτή ο στόχος μας δεν είναι να διεκδικήσουμε τον άλλον, αλλά να του δείξουμε ότι έχουμε το πάνω χέρι. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;

Παιδική ηλικία

Στην πραγματικότητα, αυτή μας η στάση έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία όπου είχαμε βιώσει απώλεια (των γονέων μας, της παιδικής μας ηλικίας, της αθωότητάς μας) και έτσι ζητάμε από τον σύντροφο μας να μας γιατρέψει τις παλιές πληγές και να μας θεραπεύσει από τα βαθιά παιδικά μας τραύματα. Βιώνουμε μία σύγκρουση: από τη μία θέλουμε να φέρουμε τα πρόσωπα του παρελθόντος στο παρόν (νοερά, σε ασυνείδητο επίπεδο) για να ταχτοποιήσουμε τους ανοιχτούς μας λογαριασμούς μαζί τους, ενώ από την άλλη θέλουμε να ζήσουμε κάτι διαφορετικό μέσα από το πρόσωπο του συντρόφου μας και μέσα από τη νέα μας σχέση. Νομίζουμε ότι αυτή τη φορά θα τα καταφέρουμε, γιατί έχουμε τον έλεγχο της κατάστασης. Άλλωστε, δεν είμαστε πια παιδιά…

Γνώριμα μοτίβα συνδιαλέξεων

Με τα πρώτα σημάδια που θα μας θυμίσουν παρελθοντικές σχέσεις, χάνουμε τον έλεγχο και ερχόμαστε σε ρήξη με το σύντροφο μας. Αντιγράφουμε παλιά μοτίβα συμπεριφοράς, τα οποία μας είναι οικεία και ξέρουμε πώς να τα χειριζόμαστε. Αυτό δε σημαίνει ότι τα χειριζόμαστε με ώριμο τρόπο, απλά ότι τα αντιμετωπίζουμε. Και πάλι κολλάμε, και πάλι αναβιώνουμε συγκρούσεις, και πάλι πονάμε, και πάλι αναρωτιόμαστέ «μα γιατί αυτό να συμβαίνει πάντα σε μένα;». Δε βλέπουμε καθόλου ότι εμείς το προκαλέσαμε. Δεν καταλαβαίνουμε ότι συνέχεια θα το κάνουμε αυτό (καταναγκασμός της επανάληψης) μέχρι να συνειδητοποιήσουμε τι συμβαίνει και πόσο από αυτό που μας συμβαίνει είναι δικό μας κομμάτι. Όταν το συνειδητοποιήσουμε, θα μπορέσουμε να αποδεχτούμε εμάς, το σύντροφο μας, αλλά και τις εξελίξεις της σχέσης, που θα μας πάνε στο επόμενο στάδιο.

Τρίτο Στάδιο – Σταθερότητα

Σε αυτό το στάδιο αρχίζουμε να παίρνουμε την ευθύνη για τα κομμάτια που μας αναλογούν. Ψάχνουμε να βρούμε πού φταίξαμε, αν μπορούμε να διορθώσουμε κάτι στη συμπεριφορά μας και πώς μπορεί να γίνει αυτό. Αποδεχόμαστε και τις αδυναμίες τις δικές μας, αλλά και του συντρόφου μας. Κατανοούμε ότι οι άλυτες συγκρούσεις μέσα μας εκφράζονται ουσιαστικά σα συγκρούσεις μεταξύ ημών και ίων συντρόφων μας. Δηλαδή, γίνεται ένα καθρέφτισμα στη σχέση των εσωτερικών μας συγκρούσεων. Τι κάνουμε σε αυτήν την περίπτωση;

Αντιμετώπιση πραγματικότητας

Το μόνο σίγουρο είναι ότι πρέπει να δούμε τι συμβαίνει. Τι φέρνουμε εμείς στη σχέση; Τι φέρνει ο σύντροφος μας στη σχέση; Τι φέρνει η μεταξύ μας χημεία στη σχέση; Τι μας χωρίζει; Τι μας κρατάει ενωμένους; Πώς να αντέξουμε την αβεβαιότητα και να την κάνουμε να λειτουργήσει υπέρ μας;

Οι λύσεις είναι μέσα μας, δεν θα έρθουν από έξω. Πολλές φορές έχουμε την χάση να πιστεύουμε ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα αν π.χ., πάμε ένα ταξίδι, αν βρούμε μία δουλειά που να μη μας αγχώνει, αν καταφέρουμε να αποκτήσουμε περισσότερα χρήματα ώστε να μη δυσκολευόμαστε με την καθημερινότητα κλπ. Αυτά, όμως, είναι δικαιολογίες να μην δούμε τι γίνεται στην πραγματικότητα. Αν θέλουμε να είμαστε καλά μεταξύ μας, θα πρέπει να μάθουμε να μην επηρεαζόμαστε από τις συνθήκες. Πάντα θα υπάρχουν δυσκολίες και εμπόδια στη ζωή μας αλλά δεν είναι η ύπαρξη αυτών που δυσχεραίνει τη σχέση μας. Αυτά όλα είναι αφορμές. Η αιτία είναι ο εσωτερικός μας αναβρασμός που πατάει πάνω στις δυσκολίες και βρίσκει έδαφος να εκφραστεί. Πρέπει να έχουμε/να αποκτήσουμε σταθερή ταυτότητα ώστε να μην κλονιζόμαστε με το παραμικρό.

Παγίδα του 3ου σταδίου

Έτσι, σε αυτό το στάδιο χρησιμοποιούμε τις συγκρούσεις όχι για να επιβληθούμε (βλ. Στάδιο 2), αλλά για να κατανοήσουμε τον εαυτό μας. Επίσης, μπορούμε και αφήνουμε κάποιες φορές να περνάνε οι συγκρούσεις χωρίς να εμμένουμε σε αυτές, αλλά αυτό γίνεται επειδή το επιλέγουμε ως την καλύτερη λύση τη δεδομένη στιγμή κι όχι από φόβο μην επέλθει η ρήξη (βλ. Στάδιο 1). Υπάρχει, όμως, μία παγίδα σε αυτό το στάδιο: η σταθερότητα μπορεί να οδηγήσει στη ρουτίνα, στο «βόλεμα», με κίνδυνο να επαναπαυόμαστε και να μην δημιουργούμε τις κατάλληλες συνθήκες για τη δοκιμή καινούριων πραγμάτων. Αν δε ρισκάρουμε κατά καιρούς, και δεν καλοδεχόμαστε κάποιες αλλαγές, μπορεί να βαλτώσουμε. Αν, όμως, συνδυάσουμε τη σταθερότητα με ανανέωση τότε προχωράμε στο επόμενο στάδιο.

Στο βιβλίο του Μποττόν «Μικρή φιλοσοφία του Έρωτα» ο ήρωας συνειδητοποιεί:

«Στο απόγειο του έρωτα, λοιπόν, αισθανόμαστε και οι δυο τον πειρασμό να τερματίσουμε πρόωρα τη σχέση, για να μη δούμε τη λήξη της να υποκινείται από τον άλλο ή από τη ρουτίνα ή από την οικειότητα. Μερικές φορές κυριαρχούσε μέσα μας μια παρόρμηση (εμφανής στους άσκοπους καβγάδες μας) να σκοτώσουμε το ειδύλλιο μας πριν φτάσει στο φυσικό του τέλος, με φόνο που δε θα τον διαπράτταμε από μίσος αλλά από υπερβολικό έρωτα- ή, μάλλον, από το φόβο που μπορεί να επιφέρει ο υπερβολικός έρωτας. Οι ερωτευμένοι είναι πάντα πιθανό να δολοφονήσουν την ερωτική τους ιστορία, επειδή αδυνατούν να ανεχτούν την αβεβαιότητα, το ρίσκο που αποφέρει ο πειραματισμός τους με την ευτυχία.»

Τέταρτο Στάδιο – Δέσμευση

Σε αυτό το στάδιο δενόμαστε ουσιαστικά με τον άλλον, γνωρίζοντας την πλήρη εικόνα του αλλά και την δική μας εικόνα μέσα στη σχέση. Είναι το στάδιο που ενώ αγαπάμε τον άλλον ξέρουμε συνειδητά ότι δε μας αρέσουν όλα πάνω του. Παρόλα αυτά, εν γνώσει μας επιλέγουμε να είμαστε μαζί του. Η σχέση μας σε αυτό το σημείο φέρνει ένα νέο συμβόλαιο: να συμβιώνουμε χωρίς να είμαστε εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλον (πράγμα, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, είναι δύσκολο όταν έχουμε πίσω μας «μισοτελειωμένες» δουλειές από το παρελθόν). Στόχος μας είναι η προσωπική ανάπτυξη του εαυτού μας αλλά και του συντρόφου μας.

Μαζί, αλλά με έναν άλλο τρόπο

Είναι δύσκολο να συνταιριάξουμε αυτονομία με οικειότητα και συντροφικότητα αλλά και την ωριμότητα με τις ευθύνες που αυτό συνεπάγεται. Χρειάζεται αποδοχή άνευ όρων, δηλαδή να δεχόμαστε τον άλλον για αυτό που είναι και να μην θέλουμε να τον αλλάξουμε. Η ματαιόδοξη προσπάθεια για αλλαγή κάνει τον άλλον να αμύνεται, να αντιστέκεται, και μοιραία αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο. Το να έχουμε μία υγιή σχέση συνεπάγεται ότι δεν έχουμε ανάγκη να εξουσιάσουμε και να επιβληθούμε στον άλλον, ότι δεν είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο ούτε να αισθανόμαστε το ίδιο για όλα τα θέματα, αλλά ούτε και να είμαστε απορροφημένοι από τον άλλον σε τέτοιο σημείο ώστε να χάνουμε την ατομικότητά μας. Εδώ ισχύει το παλιό ρητό που λέει: «αν αγαπάς κάτι, άφησέ το να φύγει. Αν γυρίσει, θα είναι για πάντα δικό σου. Αν δεν γυρίσει, δεν ήταν και ούτε θα είναι ποτέ». Επομένως, χρειάζεται να νιώθει ο άλλος ελεύθερος στη σχέση του μαζί μας, έτσι ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να φύγει αλλά να μην το κάνει γιατί επιλέγει να είναι μαζί μας, γιατί νιώθει έντονα την αίσθηση του ανήκειν. Έτσι, μπορούμε να προχωρήσουμε και στο επόμενο στάδιο.

Πέμπτο Στάδιο – Συν-δημιουργία

Είναι το στάδιο όπου εμείς ως ζευγάρι δημιουργούμε κάτι από κοινού και το μοιραζόμαστε με τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει μία κοινή καλλιτεχνική έκφραση, ένα βιβλίο/άρθρο που γράφουμε και οι δύο, αλλά ακόμη και ένα παιδί που φέρνουμε μαζί στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι συνεργαζόμαστε με τον σύντροφο μας γνωρίζοντας, πλέον, από τα προηγούμενα στάδια πώς μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.

Εμείς οι δύο και ο περίγυρος μας

Μας ενδιαφέρει να βγούμε από τη δυαδικότητα της σχέσης και να εμπεριέξουμε και άλλους μέσα στους κόλπους της. Η αγάπη, η χαρά, η ευτυχία, είναι από τα λίγα συναισθήματα που όταν τα μοιραζόμαστε πολλαπλασιάζονται, θέλουμε να κάνουμε αυτό το άνοιγμα, γιατί μας δυναμώνει ως ζευγάρι. Παύουμε να ασχολούμαστε με τη σχέση αυτή καθ’ αυτή, αλλά αντιμετωπίζουμε τη σχέση ως εφαλτήριο για να πειραματιστούμε με νέες καταστάσεις και καινούρια πρόσωπα βασισμένοι στις εμπειρίες που στην πάροδο του χρόνου έχουμε αποκομίσει ως ζευγάρι.

Παγίδα του 5ου σταδίου

Η ανάγκη μας αυτή να κοιτάμε προς τα έξω, μπορεί να γίνει μπούμερανγκ και να αποδυναμώσει τη μεταξύ μας σχέση. Χρειάζεται να δούμε κατά πόσο χρησιμοποιούμε τη σχέση για να την διευρύνουμε μέσα από τους άλλους ή χρησιμοποιούμε τους άλλους για να μπορεί να υφίσταται η σχέση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μπορεί να είναι η γέννηση ενός παιδιού που και οι δύο θέλαμε πολύ, αλλά μετά από αυτήν εμείς λειτουργούμε σχεδόν αποκλειστικά ως γονείς καταπιέζοντας ή και αγνοώντας τις ανάγκες μας ως ζευγάρι, θεωρητικά, σε αυτό το στάδιο θα πρέπει η γέννηση του παιδιού να μας δέσει αφού είναι το δικό μας δημιούργημα, η δική μας επιθυμία που πήρε σάρκα και οστά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

i. Τα στάδια είναι ενδεικτικά

Όσον αφορά στα στάδια, υπάρχει μία δυσκολία να περάσουμε από το ένα στάδιο στο άλλο. Πολλοί από μας καθηλώνονται (κολλάνε) σε κάποιο στάδιο για αρκετό καιρό μέχρι να δουλέψουμε το θέμα που μας απασχολεί και προβληματίζει. Μπορεί, δηλαδή, να μη φτάσουμε καν στο τελευταίο στάδιο. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε όλοι από το πρώτο στάδιο (του ειδυλλίου). Κάποιοι από μας έχουμε γνωρίσει το σύντροφο μας αρχικά ως φίλο, και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα γίναμε ζευγάρι. Συν τοις άλλοις, δεν υπάρχει κανόνας ότι πρέπει όλοι να περάσουμε από όλα αυτά τα στάδια με την ίδια ακριβώς σειρά. Υπάρχουν ατομικές διαφορές αλλά και το κάθε ζευγάρι ξεχωριστά θέτει τους δικούς του κανόνες.
Το σημαντικό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι υπάρχουν κάποιες αρχές για τη δημιουργία αλλά και διατήρηση υγιών σχέσεων όπως το να σεβόμαστε τα όρια του εαυτού μας και του συντρόφου μας, να αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητά μας, να φροντίζουμε για τη συνεχή μας ανάπτυξη και πρόοδο, να ενθαρρύνουμε τη συνισότητα αλλά και τη συμπληρωματικότητα, αλλά και να αντέχουμε τη μη τελειότητα.
Είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζουμε τη σχέση ως πρόκληση και να δουλεύουμε πάνω σε αυτήν χωρίς να καταβαλλόμαστε από τα εμπόδια που κατά καιρούς προκύπτουν. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ως προς τους στόχους μας οι οποίοι προκύπτουν από την κοινή εμπειρία με το σύντροφο μας. Μέσα από τους κοινούς μας στόχους και το μοίρασμα διαμορφώνεται η οικειότητα, και αυτό δηλώνει ότι υπάρχει αγαπητική σχέση, δόσιμο, προσφορά. Έχει ιδιαίτερη σημασία να ξέρουμε ότι από όλους τους πιθανούς συντρόφους που θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέγουμε να είμαστε με τον συγκεκριμένο, και αυτό είναι που κάνει τελικά τη διαφορά.

Απόσπασμα από το βιβλίο της Αντιγόνης Κεμερλίογλου “Η Ψυχολογία της ερωτικής σχέσης” εκδ.ΠΟΡΦΥΡΑ

Σε πολυ λιγες μερες κλεινω στη Νορβηγια 2 χρονια. Εχω περασει δυσκολα, εχω ανταμοιφθει ομως κιολας.
Η αποφαση της μεταναστευσης σιγουρα δεν ειναι ευκολη υποθεση. Ποσο μαλλον οταν δεν ειχαμε κανενα γνωστο η συγγενη εδω να μας δωσει μια αισθηση ασφαλειας σε αυτη τη χωρα. Πολλοι μεταναστευσαν στο εξωτερικο με την προυποθεση οτι θα εμεναν σε εναν συγγενη τους για καποιο διαστημα η θα δουλευαν στην επιχειρηση του φιλου τους για λιγο. Εμεις- ο συντροφος μου κι εγω- κρατηθηκαμε απο το χερι βρισκομενοι μπροστα σε ενα γκρεμο που εβλεπε στη θαλασσα και πρωτος αυτος επεσε στο νερο, ακολουθησα κι εγω και παλι καλα που δεν τσακιστηκαμε στα βραχια. Ο καθενας αρχισε να κολυμπα στα βαθια νερα. Τραβηγμενη η παρομοιωση? Δε νομιζω.
Δεδομενου οτι κανενας μας δεν ειχε εμπειρια του να μεινει μακρια απο το σπιτι του και σε τετοια ηλικια (γιατι δε μας λες και πιτσιρικαδες ετσι;..) Τοτε που πηραμε την αποφαση, ειπαμε να το δοκιμασουμε. Προσωπικα δεν ειχα ιδεα τι ρισκο επαιρνα. Η καλυτερα δεν αφησα το μυαλο μου να το δουλεψει αρνητικα.
Τωρα που περασε λιγος καιρος συνειδητοποιω οτι ειμαι απο τους πιο τολμηρους και ριψοκινδυνους ανθρωπους που εχω γνωρισει στη ζωη μου…Χαχαχα! Ναι ετσι ειναι!
Δεν ξερω και πολλους που λιγο πριν πατησουν τα 40, χωρις να χρωστανε τιποτα στο ελληνικο κρατος, εχοντας καποιες οικονομιες στην ακρη και εχοντας μεγαλωσει σαν πριγκιπισσα- και το εννοω-, “πήρε των ομματιών της” και ακολουθησε την καρδια της. Και η καρδια πηγαινε τουκου τουκου. Πηγε να σπασει. Και να οι ταχυκαρδιες, και να το στρες που φυσικα ειναι παρελκομενα.
Τωρα λοιπον που καπως ας πουμε τα πραγματα ειναι πιο κατασταλαγμενα, δηλαδη εχω μια σταθερη δουλεια, ξερω λιγο καλυτερα τη γλωσσα και κυριως εχω ζησει εμπειριες, μπορω να περιγραψω καποιες καταστασεις καλυτερα.
– Ολες οι μονοκατοικιες δηλ. το 99% εχουν ενα υπογειο η ημιυπογειο που το νοικιαζουν σε μεταναστες. Ειναι ενας εξυπνος τροπος να ξοφλησουν το δανειο τους οι Νορβηγοι πιο γρηγορα. Σε ενα τετοιο ημιυπογειο μενουμε κι εμεις απο περσι.
– Οι ανθρωποι ειναι κλειστοι και καταθλιπτικοι. Μετα απο 2 χρονια ακομα το ιδιο λεω. Στα ελληνικα νησια μεταλασσονται και γινονται ανοικτοι και χαρουμενοι γιατι τους λουζει ο ζωοδοτης ηλιος. Εδω ο ηλιος ειναι σπανιος. Και επηρεαζει η ελλειψη φωτος και ντοπιους και ξενους. Ναι ειμαι λιγο πιο triste εδω. Αν κατι βαζω στην κορυφη απο αυτα που μου λειπουν απο την Ελλαδα ειναι ο ηλιος!
– Τα σχολεια θυμιζουν ελληνικα ιδιωτικα σχολεια. Εχουν σχεδον ολα, γυμναστηριο, θεατρο, κουζινα, αιθουσες υπολογιστων, γκαρνταρομπες, ηλεκτρονικο εξοπλισμο σε καθε αιθουσα γενικα ολα τα λουσα. Το δημοσιο εδω διαθετει χρηματα για το οτιδηποτε σχεδον. Η ποιοτητα ομως δεν ειναι και η καλυτερη. Το φαγητο που δινουν στο σχολειο δε το λες υγιεινο σε καμια περιπτωση.
– Αντι για 5ημερη, τα παιδια οταν γινονται 17 χρονων βολταρουν με πουλμαν τα βραδια με τη μουσικη στη διαπασον να ακουγεται απο τα μεγαφωνα και μεσα στο πουλμαν να γινεται χαμος. Να πινουν μεχρι τελικης πτωσεως ωστε στο τελος οχι μονο να μη θυμουνται ποιοι ειναι αλλα να ειναι σε κακα χαλια απο στομαχι. Αυτο λεγεται “rebus” και γινεται το Μαη λιγο πριν απο τη 17 Μαιου, την εθνικη επετειο τους. Επισης εκδιδουν καρτες με τα ονοματα οσων αγοριων και κοριτσιων συμμετεχουν στο rebus και τις μοιραζουν στα σχολεια. Και με αυτες κανουν συλλογη!! Τα πουλμαν ειναι και καλα χωρισμενα σε αγοριων και κοριτσιων του σχολειου ταδε και δεινα.
– Οταν καταφερεις να παρεις “fast” συμβολαιο που σημαινει σταθερο στα ελληνικα, να γινεις μονιμος σε μια εταιρεια η στο δημοσιο, τοτε οι περισσοτεροι αρχιζουν τη λουφα που λεγεται “sykmeldt”. Παιρνουν λοιπον αναρρωτικη αδεια με αποδοχες, για το οτιδηποτε μπορει καποιος να φανταστει και λειπουν 1-2 μηνες απο τη δουλεια. Ξαφνικα ολοι κατι παθαινουν ειτε σωματικο θεμα ειτε κυριως ψυχολογικο. Αυτη η νοοτροπια ειναι για μενα ξενη. Αλλα ολο και μου μπαινουν ιδεες και μενα να κανω το ιδιο…
– Ακομα συμφερει να ψωνισεις απο τη Σουηδια ειδη φαγητου οπως κρεατα και ειδη για το σπιτι αν και την τελευταια φορα που πηγαμε αυξηθηκαν οι τιμες κι εκει. Μια βολτα να πας εδω στο σουπερμαρκετ να παρεις φρεσκα λαχανικα ας πουμε, δινεις 350 κορωνες, δηλαδη 35 ευρω περιπου…
– Ακομα παραμενει εκνευριστικο για μενα οτι οι περισσοτερες καφετεριες κλεινουν στις 6.00μμ. Ναι τα μπαρ ειναι ανοικτα μεχρι πιο αργα, αλλα ειπαμε στη χωρα αυτη δεν πας εξω για να πιεις καφε με τις ωρες με τους φιλους σου. Θα πας, αν σου βασταει να πιεις οσο αντεξεις στο μπαρ. Αλλα και παλι, ποσο να πιεις? Η μπυρα κοστιζει 70 κορωνες περιπου και 80 το κρασι, δηλ. 8 και 9 ευρω!! Πρεπει να εχεις πιει απο το σπιτι για να κανεις κεφαλι.
– Υπαρχει ελλειψη κουλτουρας. Ειναι ομως επακολουθο γιατι ειναι μια νεα χωρα με πολυ μικρο πληθυσμο. Εχουν αναδειξει τον θεατρικο συγγραφεα Ιψεν, τον κλασικο συνθετη Γκριεγκ, τον καταθλιπτικο ζωγραφο Μουνχ, τους Aha στα 80ies, Madrugada λιγο αργοτερα,Röyksopp και
Todd Terje σημερα. Ο,τι βεβαια πολυ μοντερνο και καλα προχωρημενο ειναι οι πρωτοι που θα το καταναλωσουν εδω. Το γυμνο αγαλμα ας πουμε της Κειτ Μος στο Φολκε Τεατερ. Βεβαια η συγγραφεας του αρθρου αυτου ειναι ρετρο οποτε εννοειται δεν ειμαι αντικειμενικη!

Επισης πουθενα αλλου δεν εχω δει τοσους χιπστερ μαζεμενους!!
– Οταν λοιπον εισαι τακτοποιημενος οικονομικα τι μπορεις να κανεις; Να πας ενα μικρο ταξιδι γυρω στον Οκτωβρη για να μην περιμενεις μεχρι τα Χριστουγεννα που θα παρεις αδεια. Επειτα πας καπου τα Χριστουγεννα 2 βδομαδες. Μετα πας καπου εκει γυρω στο Μαρτη -Απριλη για να μη το πας σερι μεχρι το καλοκαιρι και ψυχοπλακωθεις τελειως και μετα ερχεται το καλοκαιρι και φευγεις διακοπες ενα μηνα. Κι αυτο δεν το κανουν φυσικα μονο οι μεταναστες. Και οι ιδιοι οι Νορβηγοι φροντιζουν το χειμωνα που ειναι δυσκολα εδω να φυγουν σε ενα ζεστο μερος 2-3 βδομαδες γιατι αλλιως δεν υποφερεται εδω. Περα απο σκι και βολτες στη φυση δεν εχει κατι αλλο να κανεις.
Κι ετσι εξηγειται που ακομα και με την εντονη μεταναστευτικη κινηση των τελευταιων ετων η Νορβηγια παραμενει ενα αραιοκατοικημενο κρατος. Το Οσλο ειναι τοσο μικρο που μονο βαβουρα εχει λιγο το κεντρο. Το μονο κινητρο να ερθεις εδω ειναι τα επιδοματα που ακομα δινουν και οι καλοι μισθοι.

“>

Ποσες φορες εχουμε δει αυτην την ελληνικη ταινια με τον Κωνσταντινου και την Καλογεροπουλου.. Μικρη που ημουν μου αρεσαν πολυ εκεινες οι παιδικες φιγουρες του ερωτα και του ζευγαριου που εμπαιναν σφηνα κατα τη διαρκεια της υποθεσης. Τωρα μεγαλη πια, μου φαινεται λιγο χαζο σκηνοθετικα, νομιζω οτι ο σκηνοθετης βρηκε τροπο ετσι να γεμισει σε διαρκεια την ταινια.

Παρολα αυτα αν και το σεναριο ειναι αρκετα τραβηγμενο, θεωρω οτι αρκετα ευστοχα θιγει καταστασεις που συμβαινουν στα ζευγαρια οταν αποφασιζουν να συμβιωσουν. Οταν πεφτει το πεπλο του μυστηριου και της σαγηνης και αποκαλυπτεται ο πραγματικος εαυτος, το “εγω “ του καθενος και μαζι φυσικα ο,τι βιωματα κουβαλαει ο καθενας απο το οικογενειακο του περιβαλλον που τον εχουν εμποτισει..

Η ταινια λοιπον πολυ ευστοχα θιγει την εξιδανικευση που εχουμε ο ενας για τον αλλον τον πρωτο καιρο. Λεει η Καλογεροπουλου ” ο αλλος δεν θα μου το εκανε αυτο”, “ο αλλος ηταν κυριος”…με το μυαλο της ειχε πλασει εναν ιπποτη, με λιγα λογια προβαλε την εικονα του “καλου” εαυτου που ολοι παντα δειχνουμε στον αλλο τον πρωτο καιρο. Ειχε τυφλωθει απο ερωτα και δεν αναγνωριζει οτι ηταν το ιδιο προσωπο ο ιπποτης της και ο αντρας της Κωνσταντινου. Eξαλλου δεν ειναι τυχαιο που γνωριστηκαν στο καρναβαλι, οπου ολοι μας θελουμε να ειμαστε “καποιοι αλλοι” διαφορετικοι απο τον πεζο εαυτο μας..

Στη συμβιωση οταν ερχεται λοιπον εκεινη η ευλογημενη ωρα το ζευγαρι να μοιραζεται την ιδια στεγη και κατα συνεπεια ολα τα οικογενειακα βαρη, δηλαδη λογαριασμους, ενοικια, φαγητο κοκ πεφτουν οι μασκες και βγαινουν στην επιφανεια ασυνειδητα προβληματα που ειχαμε με τους γονεις μας ως παιδια. Η πεζη καθημερινοτητα λοιπον σε κανει να προσγειωθεις καπως ανωμαλα. Προβαλλονται τα θεματα που ειχαμε ως παιδια στον συντροφο μας. Ετσι λοιπον στην ταινια μας συγκατοικουν μαζι με το ζευγαρι οι δυο πεθερες Στεφανιδου-Διαμαντιδου οι οποιες ως κλασικες ελληνιδες μαναδες εχουν απολυτη προσυλωση στην κορουλα και τον κανακαρη τους. Βεβαια να πουμε οτι αυτα ειναι εντονα φαινομενα στην ελληνικη οικογενεια που καποτε υπηρξε πολυ “δεμενη”.

Το ζευγαρι λοιπον ασφυκτια με την εντονη παρουσια τους στο σπιτι τους και τη ζωη τους και καταλαβαινει οτι πρεπει να αλλαξει κατοικια και να φυγει μακρια τους. Ομως τα προβληματα τους ακολουθουν γιατι απλουστατα πηραν μαζι τους στη νεα κατοικια ο καθενας και τα βιωματα του κι ετσι αρχισε παλι η κοντρα μεταξυ τους.. “Δεν εισαι νοικοκυρα, μου εκαψες το παντελονι στο σιδερωμα.”..λεει ο Κωνσταντινου και η Καλογεροπολου τον κατηγορει “δεν ξερεις να μαγειρευεις και μονο εγω δουλευω απο το πρωι μεχρι το βραδυ για να φερω φαγητο στο σπιτι…”

Ειναι πολυ συνηθες να μαλωνουν τα ζευγαρια για το φαγητο και για το ποιος κανει δουλειες στο σπιτι μιμουμενοι συμπεριφορες των γονιων τους. Πολλες φορες με αφορμη αυτους τους μικροκαυγαδες μπορει μετα να παει πολυ μακρια η βαλιτσα. Το οτι δε μαγειρεψες καλα σημερα μπορει να σημαινει για τον αλλο οτι δε με φροντισες, με ξεπεταξες με κατι προχειρο ενω εγω ηθελα απο σενα περιποιηση και σημασια. Κατι που μπορει ο γονιος του να μην του εδωσε στο παρελθον. Αν τα δει καποιος απο αποσταση θα δει οτι τα προβληματα προκαλουνται απο αγαρμπη αναγκη επικοινωνιας. Χρειαζεται να παει καποιος βαθια μεσα του και να αναγνωρισει τα κενα που μπορει να ειχε ως παιδι απο ελλειψη η υπερβολικη φροντιδα απο το γονιο του και να παει παρακατω.

Στο τελος της ταινιας το πρωταγωνιστικο ζευγαρι αναγνωριζει οτι ο “αλλος” και η “αλλη” που ειχαν γνωρισει σε εκεινο το καρναβαλι δεν ειναι αλλος απο το συντροφο τους…Και οταν λοιπον καταλαβουμε οτι η σχεση περναει απο σταδια για να εξελιχθουμε και να γινουμε ενηλικες οχι να φαντασιωνομαστε τον ιδανικο συντροφο, -γιατι οταν μεταφερουμε θεματα που ειχαμε ως παιδια στη σχεση μας σημαινει οτι ακομα “θηλαζουμε”δεν ειμαστε ενηλικες- τοτε μπορει και να ευτυχησουμε και να προχωρησουμε στα επομενα σταδια της ζωης..