Πρώτο Στάδιο – Ειδύλλιο

Είναι το στάδιο όπου όλα είναι μαγικά. Γνωρίζουμε κάποιον, μας ελκύει, αρχίζουμε να νιώθουμε τη φλόγα να ανάβει. Αισθανόμαστε ότι είναι ξεχωριστός, μοναδικός. Πιστεύουμε πως το σύμπαν συνωμότησε για να τον βρούμε, αναζητάμε γύρω μας σημάδια που να επιβεβαιώνουν ότι είναι το άλλο μας μισό, η αδελφή ψυχή μας. Για παράδειγμα, αν δεν καθυστερούσαμε στο ραντεβού μας με τη φίλη μας, δεν θα πέφταμε πάνω του, αν δεν χρειαζόταν να κάνουμε τα σεμινάρια ηλεκτρονικών υπολογιστών, δεν θα τον γνωρίζαμε, αν δεν μέναμε από λάστιχο, δεν θα τον συναντούσαμε, και η λίστα συνεχίζεται. Μας αρέσει να πιστεύουμε ότι μέσα στην πεζή και πολλές φορές άχαρη πραγματικότητα που ζούμε υπάρχει κάτι μαγικό που «τυχαία» βρίσκεται στο δρόμο μας και μας συνεπαίρνει.

Η ζωή σαν παραμύθι

Ό έρωτας από μόνος του έχει κάτι ξεσηκωτικό.Έχει την ικανότητα να μας κάνει να πετάμε, να ταξιδεύουμε νοερά, παρόλο που είμαστε κολλημένοι στη γη. Μας ενεργοποιεί, μας ζωντανεύει, μας κινητοποιεί. Όταν, λοιπόν, βρούμε το πρόσωπο αναφοράς, αφηνόμαστε στη διαδικασία και ευελπιστούμε να ρουφήξουμε την κάθε στιγμή. 0 σύντροφος μας δεν μπορεί παρά να είναι ο πρίγκιπας του παραμυθιού.

Εμφανίστηκε για να μας σώσει από την καθημερινότητά μας. Κοντά του νιώθουμε πριγκίπισσες, λαμπερές, αέρινες. Αφού είναι πρίγκιπας, δε δικαιούται να έχει ψεγάδια, ελαττώματα. Δεν μπορεί παρά να είναι τέλειος. Είναι πάντα εκεί όταν τον χρειαζόμαστε, μας ακούει συνέχεια ό,τι και να του λέμε, δεν βαριέται, δεν γκρινιάζει, δεν κουράζεται. Μαντεύει κάθε μας σκέψη πριν ακόμη την εξωτερικεύσουμε, βρίσκει χαριτωμένο κάθε ελάττωμά μας, συμφωνεί με τις επιλογές μας. Έχουμε τόσο πολύ απορροφηθεί ο ένας από τον άλλον, ώστε κόβουμε κάθε επαφή με τον έξω κόσμο. Ζούμε την απόλυτη ταύτιση. Έχουμε την πεποίθηση πως είμαστε πλασμένοι ο ένας για τον άλλον. Η ερωτική μας διάθεση είναι στα καλύτερά της! Είναι, όμως, πράγματι έτσι;

Τα αρνητικά συναισθήματα κάτω από το χαλί

Σε αυτό το στάδιο εξιδανικεύουμε τον σύντροφο μας καταπιέζοντας όποια αρνητικά συναισθήματα μπορεί να προκύψουν. Χρησιμοποιούμε τον σύντροφο μας σαν ένα μαγικό χάπι που μόλις το πάρουμε θα γίνουμε αμέσως καλά, ό,τι και να συνεπάγεται για τον καθένα μας αυτό: για κάποιους μπορεί να είναι να αφήσουμε πίσω τη μοναξιά μας, για άλλους μπορεί να είναι να βγούμε από μία σχέση που δεν μας ικανοποιεί πια, κ.ο.κ. Μέσα από τα σημάδια που βρίσκουμε στο περιβάλλον μας (αποκαλώντας τα «τύχη», «πεπρωμένο», «κισμέτ», «μοίρα») διατηρούμε το ζωτικό μύθο ψέματος που μας βοηθάει να συνεχίσουμε να ζούμε. Η αλήθεια πολλές φορές πονάει, και είναι αποκαρδιωτική.

Στο μυθιστόρημα της Ασένα «Ούτε Έρωτας Υπάρχει»(εκδ. Ωκεανίδα), διαβάζουμε:

«Ο έρωτας τελειώνει τη στιγμή που γνωρίζεις καλά εκείνον με τον οποίο είσαι ερωτευμένη. Γιατί ο άνθρωπος ερωτεύεται ένα όνειρο που δημιουργεί για τον εαυτό του. Ταυτίζει αυτό το όνειρο με τον εαυτό του, του αποδίδει χαρακτηριστικά ίδια με τα δικά του. Όμως ο άλλος δεν είναι ο εαυτός του, ούτε έχει καμιά σχέση με τις ιδιότητες, τις ομορφιές που του αποδίδει εκείνος που είναι ερωτευμένος μαζί του… γι’ αυτό οι ερωτευμένοι των θρύλων, που ποτέ δεν συναντιούνται, διατηρούν μέχρι τις μέρες μας την αίγλη τους.»

Ένα όμορφο ψέμα, λοιπόν, είναι ό,τι έχουμε περισσότερο ανάγκη. Πόσο καιρό, όμως, μπορούμε να βιώνουμε αυτήν την κατάσταση; Προσγειωνόμαστε κάποτε στην πραγματικότητα; Τι προϋποθέτει αυτό;

Επαφή με την πραγματικότητα

Δεν μπορούμε να βιώνουμε αυτήν την κατάσταση εσαεί, γιατί οι σχέσεις εξελίσσονται, δε μένουν στάσιμες. Εκεί έχουμε, λοιπόν, την πρώτη ρήξη: ή θα αποδεχτούμε την πραγματικότητα και θα περάσουμε στο επόμενο στάδιο, ή με τις πρώτες δυσκολίες θα προσγειωθούμε ανώμαλα και θα το βάλουμε στα πόδια. Το να μπορέσουμε να περάσουμε στο επόμενο στάδιο προϋποθέτει ότι έχει έρθει η ώρα να κατέβουμε από το ροζ συννεφάκι μας και να μετουσιώσουμε όλο αυτό το αχαλίνωτο πάθος σε οικειότητα και συντροφικότητα. Σημαίνει ότι δεν έχουμε πια ανάγκη τη φαντασιωτική εικόνα που έχουμε φτιάξει για τον άλλον για να μπορούμε να συνυπάρχουμε. Ξέρουμε ποιος είναι ο άλλος και που στέκεται και επιθυμούμε να είμαστε μαζί του πάραυτα. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ωριμάσει, έχουμε ενηλικιωθεί συναισθηματικά.

Στο ίδιο μυθιστόρημα της Ν. Ασένα, η ηρωίδα συνειδητοποιεί την πραγματικότητα:

«Εγώ κοιτάζω συνέχεια τον Γκιουρκάν… Αγωνίζομαι μέσα μου για να νιώσω ένα συναίσθημα. Δεν νιώθω τίποτα… Τι περίεργο… Πώς ήμουνα τρελή από έρωτα γι’ αυτό τον άνθρωπο, και πώς έκλαιγα από θλίψη όταν έφευγε για τη δουλειά, κι έλεγα, χωρίζουμε, δεν θα τον δω μέχρι το βράδυ, πώς έβγαινα τα βράδια στους δρόμους περιμένοντας να γυρίσει. Πώς τρελαινόμουν από τη λαχτάρα μου να τον αγγίξω… Και πώς, αργότερα, έφτανα σε καταστάσεις αλλοφροσύνης από τα νεύρα όταν με άγγιζε.

Φαίνεται λοιπόν πως τίποτα δεν είναι σημαντικό παρά μόνο για εκείνη τη στιγμή. Φαίνεται πως ακόμα και τα πιο έντονα συναισθήματα είναι σημαντικά μόνο για εκείνη τη στιγμή. Φαίνεται πως όλα περνούν και μπορούν, εκατό τα εκατό, ν’ αλλάξουν πρόσωπο. Φαίνεται πως στην πραγματικότητα τίποτα δεν είναι σημαντικό. Φαίνεται πως τίποτα δεν είναι αληθινό…»

Ανώμαλη προσγείωση

Τι συμβαίνει, όμως, όταν αρνούμαστε να βγούμε από αυτό το στάδιο; Κάποιοι από μας δεν αντέχουμε να βλέπουμε το όνειρο να μετατρέπεται σε εφιάλτη, θέλουμε να βρισκόμαστε σε μία σχέση με την προϋπόθεση να υπάρχει αυτό το έντονο πάθος. Η έλλειψη αυτού κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ότι έφτασε το τέλος. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να μείνουμε σε μία σχέση εφόσον υπάρχουν αρνητικά σημάδια. Αφού μπορούμε να έχουμε το καλύτερο, γιατί να συμβιβαστούμε με τη »φθορά; Έτσι, είτε θα παραμείνουμε σε μία δυσλειτουργική σχέση όπου θα χωρίζουμε και θα επανασυνδεόμαστε ώστε να κρατιέται η φλόγα ζωντανή, είτε θα ψάχνουμε συνέχεια καινούρια πρόσωπα αναφοράς να εναποθέτουμε τις ελπίδες και το πάθος μας μέχρι αυτό να σβήσει.

Ο Α. Μποττόν στο βιβλίο του «Μικρή Φιλοσοφία του Έρωτα» (εκδ. Πατάκης) μας δίνει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:

«Ο Μποντλαίρ έχει γράψει ένα ποίημα σε πρόζα για κάποιον που περνάει όλη τη μέρα περιδιαβαίνοντας το Παρίσι μαζί με μια γυναίκα, την οποία αισθάνεται έτοιμος να ερωτευτεί. Επειδή συμφωνούν σε μύρια όσα, κατά το απόβραδο έχει σιγουρευτεί ότι βρήκε την τέλεια σύντροφο, με την ψυχή της οποίας μπορεί να ενωθεί η δική του. Διψασμένοι, πηγαίνουν σ’ ένα λαμπρό νέο καφέ στη γωνία ενός βουλεβάρτου, κι αυτός παρατηρεί να στέκονται απ’ έξω τα μέλη μιας εξαθλιωμένης εργατικής οικογένειας, που χάσκουν μπροστά στις τζαμαρίες, κοιτάζοντας τους κομψούς πελάτες, τους κατάλευκους τοίχους και τα επίχρυσα στολίδια. Τα μάτια των ταλαίπωρων θεατών είναι γεμάτα δέος μπροστά σε τόσο πλούτο και ομορφιά, γεγονός που προκαλεί οίκτο στον αφηγητή και τον κάνει να ντραπεί για την προνομιούχο θέση του. Στρέφεται τότε προς την αγαπημένη του, ελπίζοντας ότι θα δει τις δικές του σκέψεις να ανακλώνται στα μάτια της. Αλλά η γυναίκα με την ψυχή της οποίας ετοιμαζόταν να ενωθεί η δική του λέει ορθά κοφτά ότι δεν τους αντέχει αυτούς τους άθλιους και του ζητά να πει στον ιδιοκτήτη να βάλει αμέσως να τους διώξουν. Δεν έχει τέτοιες στιγμές κάθε ειδύλλιο; Αντί για μάτια που να καθρεφτίζουν τη σκέψη μας, μια (κωμικοτραγική) απόκλιση- και αδιάφορο αν αιτία είναι η πάλη των τάξεων ή ένα ζευγάρι παπούτσια.»

Προσωπική ευθύνη

Το να ψάχνουμε συνέχεια το πάθος στη ζωή μας συμβολίζει τη συνεχή μας ανάγκη να εξελίσσουμε τη ζωή μας, να τη γεμίζουμε συνέχεια με έντονες εμπειρίες. Φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα, φοβόμαστε να ωριμάσουμε. Προφανώς έχουν υπάρξει στη ζωή μας διάφορες δυσάρεστες καταστάσεις (π.χ. απώλειες) που μας έχουν πείσει ότι μόνο όταν βιώνουμε έντονα τις καταστάσεις και είμαστε σε διαρκή αναζήτηση της ευτυχίας, τότε μόνο ζούμε. Έτσι, αν τα πράγματα αρχίσουν να μην πηγαίνουν καλά στη σχέση μας, είναι προτιμότερο να αποδώσουμε ευθύνες στο σύντροφο μας από το να πάρουμε εμείς την ευθύνη στο κομμάτι που μας αναλογεί. Είναι για μας προτιμότερο να φύγουμε από τη σχέση παρά να μείνουμε και να δουλέψουμε πάνω σε αυτήν.

Τα άτομα, όμως, που θα παραμείνουν στη σχέση ξεπερνώντας τα εμπόδια του πρώτου σταδίου, θα περάσουν στο δεύτερο στάδιο:

Δεύτερο Στάδιο- Αγώνας για Επικράτηση

Εδώ έρχεται η συνειδητοποίηση ότι ο σύντροφος μας δεν είναι αυτό που θέλουμε να πιστεύουμε, και ότι πιθανόν να μην ήταν αλλά ούτε και να γίνει ποτέ. Η ελπίδα και ο ενθουσιασμός δίνουν τη θέση τους στη ματαίωση και στην απογοήτευση αντίστοιχα. Συμπεριφορές που παλιά τις βρίσκαμε χαριτωμένες και τις ενισχύαμε, τώρα μας εκνευρίζουν. Κάποιοι συμβιβασμοί που κάναμε στην αρχή της σχέσης για το καλό της σχέσης ξεχνιούνται. Μας ενοχλεί, ακόμη, που ο σύντροφος μας αναπνέει. Αναρωτιόμαστε που πήγε το πρόσωπο που ερωτευτήκαμε και τη θέση του πήρε αυτός ο ξένος. Αντιστεκόμαστε στην αλλαγή που έχει επιφέρει η ίδια η σχέση και ίσως ακόμα να διατηρούμε την ψευδαίσθηση ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον άλλον, να τον κάνουμε να συμμορφωθεί με τη φαντασιωτική εικόνα που έχουμε για αυτόν.

Όταν διαπιστώνουμε ότι δεν είναι δυνατό να αλλάξουμε το σύντροφο μας, λειτουργούμε με διάφορους τρόπους: είτε γινόμαστε επιθετικοί με τον άλλον (αποδίδοντάς του εξ’ ολοκλήρου ευθύνες), είτε αποσυρόμαστε και κλεινόμαστε στον εαυτό μας (και έτσι γινόμαστε μελαγχολικοί και καταθλιπτικοί’), είτε βγάζουμε παθητική επιθετικότητα (δηλαδή βγάζουμε το θυμό μας με ύπουλο τρόπο, όπως με κλάμα, με πείσμα, με σιωπή, που είναι έμμεσες μορφές κακοποίησης).

Μπαίνουμε σε μία διαδικασία εκδίκησης του άλλου, επειδή τόλμησε να μην ανταποκριθεί στις προσδοκίες μας. Το παιχνίδι που παίζουμε είναι εξουσιαστικό, θέλουμε να δείξουμε στον άλλον ότι έχουμε τη δύναμη να κινούμε τα νήματα, ότι δε μας έχει «του χεριού του». Στην προσπάθεια αυτή ο στόχος μας δεν είναι να διεκδικήσουμε τον άλλον, αλλά να του δείξουμε ότι έχουμε το πάνω χέρι. Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;

Παιδική ηλικία

Στην πραγματικότητα, αυτή μας η στάση έχει τις ρίζες της στην παιδική ηλικία όπου είχαμε βιώσει απώλεια (των γονέων μας, της παιδικής μας ηλικίας, της αθωότητάς μας) και έτσι ζητάμε από τον σύντροφο μας να μας γιατρέψει τις παλιές πληγές και να μας θεραπεύσει από τα βαθιά παιδικά μας τραύματα. Βιώνουμε μία σύγκρουση: από τη μία θέλουμε να φέρουμε τα πρόσωπα του παρελθόντος στο παρόν (νοερά, σε ασυνείδητο επίπεδο) για να ταχτοποιήσουμε τους ανοιχτούς μας λογαριασμούς μαζί τους, ενώ από την άλλη θέλουμε να ζήσουμε κάτι διαφορετικό μέσα από το πρόσωπο του συντρόφου μας και μέσα από τη νέα μας σχέση. Νομίζουμε ότι αυτή τη φορά θα τα καταφέρουμε, γιατί έχουμε τον έλεγχο της κατάστασης. Άλλωστε, δεν είμαστε πια παιδιά…

Γνώριμα μοτίβα συνδιαλέξεων

Με τα πρώτα σημάδια που θα μας θυμίσουν παρελθοντικές σχέσεις, χάνουμε τον έλεγχο και ερχόμαστε σε ρήξη με το σύντροφο μας. Αντιγράφουμε παλιά μοτίβα συμπεριφοράς, τα οποία μας είναι οικεία και ξέρουμε πώς να τα χειριζόμαστε. Αυτό δε σημαίνει ότι τα χειριζόμαστε με ώριμο τρόπο, απλά ότι τα αντιμετωπίζουμε. Και πάλι κολλάμε, και πάλι αναβιώνουμε συγκρούσεις, και πάλι πονάμε, και πάλι αναρωτιόμαστέ «μα γιατί αυτό να συμβαίνει πάντα σε μένα;». Δε βλέπουμε καθόλου ότι εμείς το προκαλέσαμε. Δεν καταλαβαίνουμε ότι συνέχεια θα το κάνουμε αυτό (καταναγκασμός της επανάληψης) μέχρι να συνειδητοποιήσουμε τι συμβαίνει και πόσο από αυτό που μας συμβαίνει είναι δικό μας κομμάτι. Όταν το συνειδητοποιήσουμε, θα μπορέσουμε να αποδεχτούμε εμάς, το σύντροφο μας, αλλά και τις εξελίξεις της σχέσης, που θα μας πάνε στο επόμενο στάδιο.

Τρίτο Στάδιο – Σταθερότητα

Σε αυτό το στάδιο αρχίζουμε να παίρνουμε την ευθύνη για τα κομμάτια που μας αναλογούν. Ψάχνουμε να βρούμε πού φταίξαμε, αν μπορούμε να διορθώσουμε κάτι στη συμπεριφορά μας και πώς μπορεί να γίνει αυτό. Αποδεχόμαστε και τις αδυναμίες τις δικές μας, αλλά και του συντρόφου μας. Κατανοούμε ότι οι άλυτες συγκρούσεις μέσα μας εκφράζονται ουσιαστικά σα συγκρούσεις μεταξύ ημών και ίων συντρόφων μας. Δηλαδή, γίνεται ένα καθρέφτισμα στη σχέση των εσωτερικών μας συγκρούσεων. Τι κάνουμε σε αυτήν την περίπτωση;

Αντιμετώπιση πραγματικότητας

Το μόνο σίγουρο είναι ότι πρέπει να δούμε τι συμβαίνει. Τι φέρνουμε εμείς στη σχέση; Τι φέρνει ο σύντροφος μας στη σχέση; Τι φέρνει η μεταξύ μας χημεία στη σχέση; Τι μας χωρίζει; Τι μας κρατάει ενωμένους; Πώς να αντέξουμε την αβεβαιότητα και να την κάνουμε να λειτουργήσει υπέρ μας;

Οι λύσεις είναι μέσα μας, δεν θα έρθουν από έξω. Πολλές φορές έχουμε την χάση να πιστεύουμε ότι τα πράγματα θα πάνε καλύτερα αν π.χ., πάμε ένα ταξίδι, αν βρούμε μία δουλειά που να μη μας αγχώνει, αν καταφέρουμε να αποκτήσουμε περισσότερα χρήματα ώστε να μη δυσκολευόμαστε με την καθημερινότητα κλπ. Αυτά, όμως, είναι δικαιολογίες να μην δούμε τι γίνεται στην πραγματικότητα. Αν θέλουμε να είμαστε καλά μεταξύ μας, θα πρέπει να μάθουμε να μην επηρεαζόμαστε από τις συνθήκες. Πάντα θα υπάρχουν δυσκολίες και εμπόδια στη ζωή μας αλλά δεν είναι η ύπαρξη αυτών που δυσχεραίνει τη σχέση μας. Αυτά όλα είναι αφορμές. Η αιτία είναι ο εσωτερικός μας αναβρασμός που πατάει πάνω στις δυσκολίες και βρίσκει έδαφος να εκφραστεί. Πρέπει να έχουμε/να αποκτήσουμε σταθερή ταυτότητα ώστε να μην κλονιζόμαστε με το παραμικρό.

Παγίδα του 3ου σταδίου

Έτσι, σε αυτό το στάδιο χρησιμοποιούμε τις συγκρούσεις όχι για να επιβληθούμε (βλ. Στάδιο 2), αλλά για να κατανοήσουμε τον εαυτό μας. Επίσης, μπορούμε και αφήνουμε κάποιες φορές να περνάνε οι συγκρούσεις χωρίς να εμμένουμε σε αυτές, αλλά αυτό γίνεται επειδή το επιλέγουμε ως την καλύτερη λύση τη δεδομένη στιγμή κι όχι από φόβο μην επέλθει η ρήξη (βλ. Στάδιο 1). Υπάρχει, όμως, μία παγίδα σε αυτό το στάδιο: η σταθερότητα μπορεί να οδηγήσει στη ρουτίνα, στο «βόλεμα», με κίνδυνο να επαναπαυόμαστε και να μην δημιουργούμε τις κατάλληλες συνθήκες για τη δοκιμή καινούριων πραγμάτων. Αν δε ρισκάρουμε κατά καιρούς, και δεν καλοδεχόμαστε κάποιες αλλαγές, μπορεί να βαλτώσουμε. Αν, όμως, συνδυάσουμε τη σταθερότητα με ανανέωση τότε προχωράμε στο επόμενο στάδιο.

Στο βιβλίο του Μποττόν «Μικρή φιλοσοφία του Έρωτα» ο ήρωας συνειδητοποιεί:

«Στο απόγειο του έρωτα, λοιπόν, αισθανόμαστε και οι δυο τον πειρασμό να τερματίσουμε πρόωρα τη σχέση, για να μη δούμε τη λήξη της να υποκινείται από τον άλλο ή από τη ρουτίνα ή από την οικειότητα. Μερικές φορές κυριαρχούσε μέσα μας μια παρόρμηση (εμφανής στους άσκοπους καβγάδες μας) να σκοτώσουμε το ειδύλλιο μας πριν φτάσει στο φυσικό του τέλος, με φόνο που δε θα τον διαπράτταμε από μίσος αλλά από υπερβολικό έρωτα- ή, μάλλον, από το φόβο που μπορεί να επιφέρει ο υπερβολικός έρωτας. Οι ερωτευμένοι είναι πάντα πιθανό να δολοφονήσουν την ερωτική τους ιστορία, επειδή αδυνατούν να ανεχτούν την αβεβαιότητα, το ρίσκο που αποφέρει ο πειραματισμός τους με την ευτυχία.»

Τέταρτο Στάδιο – Δέσμευση

Σε αυτό το στάδιο δενόμαστε ουσιαστικά με τον άλλον, γνωρίζοντας την πλήρη εικόνα του αλλά και την δική μας εικόνα μέσα στη σχέση. Είναι το στάδιο που ενώ αγαπάμε τον άλλον ξέρουμε συνειδητά ότι δε μας αρέσουν όλα πάνω του. Παρόλα αυτά, εν γνώσει μας επιλέγουμε να είμαστε μαζί του. Η σχέση μας σε αυτό το σημείο φέρνει ένα νέο συμβόλαιο: να συμβιώνουμε χωρίς να είμαστε εξαρτημένοι ο ένας από τον άλλον (πράγμα, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, είναι δύσκολο όταν έχουμε πίσω μας «μισοτελειωμένες» δουλειές από το παρελθόν). Στόχος μας είναι η προσωπική ανάπτυξη του εαυτού μας αλλά και του συντρόφου μας.

Μαζί, αλλά με έναν άλλο τρόπο

Είναι δύσκολο να συνταιριάξουμε αυτονομία με οικειότητα και συντροφικότητα αλλά και την ωριμότητα με τις ευθύνες που αυτό συνεπάγεται. Χρειάζεται αποδοχή άνευ όρων, δηλαδή να δεχόμαστε τον άλλον για αυτό που είναι και να μην θέλουμε να τον αλλάξουμε. Η ματαιόδοξη προσπάθεια για αλλαγή κάνει τον άλλον να αμύνεται, να αντιστέκεται, και μοιραία αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο. Το να έχουμε μία υγιή σχέση συνεπάγεται ότι δεν έχουμε ανάγκη να εξουσιάσουμε και να επιβληθούμε στον άλλον, ότι δεν είναι απαραίτητο να σκεφτόμαστε με τον ίδιο τρόπο ούτε να αισθανόμαστε το ίδιο για όλα τα θέματα, αλλά ούτε και να είμαστε απορροφημένοι από τον άλλον σε τέτοιο σημείο ώστε να χάνουμε την ατομικότητά μας. Εδώ ισχύει το παλιό ρητό που λέει: «αν αγαπάς κάτι, άφησέ το να φύγει. Αν γυρίσει, θα είναι για πάντα δικό σου. Αν δεν γυρίσει, δεν ήταν και ούτε θα είναι ποτέ». Επομένως, χρειάζεται να νιώθει ο άλλος ελεύθερος στη σχέση του μαζί μας, έτσι ώστε να μπορεί ανά πάσα στιγμή να φύγει αλλά να μην το κάνει γιατί επιλέγει να είναι μαζί μας, γιατί νιώθει έντονα την αίσθηση του ανήκειν. Έτσι, μπορούμε να προχωρήσουμε και στο επόμενο στάδιο.

Πέμπτο Στάδιο – Συν-δημιουργία

Είναι το στάδιο όπου εμείς ως ζευγάρι δημιουργούμε κάτι από κοινού και το μοιραζόμαστε με τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει μία κοινή καλλιτεχνική έκφραση, ένα βιβλίο/άρθρο που γράφουμε και οι δύο, αλλά ακόμη και ένα παιδί που φέρνουμε μαζί στον κόσμο. Αυτό σημαίνει ότι συνεργαζόμαστε με τον σύντροφο μας γνωρίζοντας, πλέον, από τα προηγούμενα στάδια πώς μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο.

Εμείς οι δύο και ο περίγυρος μας

Μας ενδιαφέρει να βγούμε από τη δυαδικότητα της σχέσης και να εμπεριέξουμε και άλλους μέσα στους κόλπους της. Η αγάπη, η χαρά, η ευτυχία, είναι από τα λίγα συναισθήματα που όταν τα μοιραζόμαστε πολλαπλασιάζονται, θέλουμε να κάνουμε αυτό το άνοιγμα, γιατί μας δυναμώνει ως ζευγάρι. Παύουμε να ασχολούμαστε με τη σχέση αυτή καθ’ αυτή, αλλά αντιμετωπίζουμε τη σχέση ως εφαλτήριο για να πειραματιστούμε με νέες καταστάσεις και καινούρια πρόσωπα βασισμένοι στις εμπειρίες που στην πάροδο του χρόνου έχουμε αποκομίσει ως ζευγάρι.

Παγίδα του 5ου σταδίου

Η ανάγκη μας αυτή να κοιτάμε προς τα έξω, μπορεί να γίνει μπούμερανγκ και να αποδυναμώσει τη μεταξύ μας σχέση. Χρειάζεται να δούμε κατά πόσο χρησιμοποιούμε τη σχέση για να την διευρύνουμε μέσα από τους άλλους ή χρησιμοποιούμε τους άλλους για να μπορεί να υφίσταται η σχέση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα μπορεί να είναι η γέννηση ενός παιδιού που και οι δύο θέλαμε πολύ, αλλά μετά από αυτήν εμείς λειτουργούμε σχεδόν αποκλειστικά ως γονείς καταπιέζοντας ή και αγνοώντας τις ανάγκες μας ως ζευγάρι, θεωρητικά, σε αυτό το στάδιο θα πρέπει η γέννηση του παιδιού να μας δέσει αφού είναι το δικό μας δημιούργημα, η δική μας επιθυμία που πήρε σάρκα και οστά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

i. Τα στάδια είναι ενδεικτικά

Όσον αφορά στα στάδια, υπάρχει μία δυσκολία να περάσουμε από το ένα στάδιο στο άλλο. Πολλοί από μας καθηλώνονται (κολλάνε) σε κάποιο στάδιο για αρκετό καιρό μέχρι να δουλέψουμε το θέμα που μας απασχολεί και προβληματίζει. Μπορεί, δηλαδή, να μη φτάσουμε καν στο τελευταίο στάδιο. Επίσης, δεν είναι απαραίτητο να ξεκινήσουμε όλοι από το πρώτο στάδιο (του ειδυλλίου). Κάποιοι από μας έχουμε γνωρίσει το σύντροφο μας αρχικά ως φίλο, και μετά από κάποιο χρονικό διάστημα γίναμε ζευγάρι. Συν τοις άλλοις, δεν υπάρχει κανόνας ότι πρέπει όλοι να περάσουμε από όλα αυτά τα στάδια με την ίδια ακριβώς σειρά. Υπάρχουν ατομικές διαφορές αλλά και το κάθε ζευγάρι ξεχωριστά θέτει τους δικούς του κανόνες.
Το σημαντικό που πρέπει να έχουμε υπόψη μας είναι ότι υπάρχουν κάποιες αρχές για τη δημιουργία αλλά και διατήρηση υγιών σχέσεων όπως το να σεβόμαστε τα όρια του εαυτού μας και του συντρόφου μας, να αποδεχόμαστε τη διαφορετικότητά μας, να φροντίζουμε για τη συνεχή μας ανάπτυξη και πρόοδο, να ενθαρρύνουμε τη συνισότητα αλλά και τη συμπληρωματικότητα, αλλά και να αντέχουμε τη μη τελειότητα.
Είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζουμε τη σχέση ως πρόκληση και να δουλεύουμε πάνω σε αυτήν χωρίς να καταβαλλόμαστε από τα εμπόδια που κατά καιρούς προκύπτουν. Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι ως προς τους στόχους μας οι οποίοι προκύπτουν από την κοινή εμπειρία με το σύντροφο μας. Μέσα από τους κοινούς μας στόχους και το μοίρασμα διαμορφώνεται η οικειότητα, και αυτό δηλώνει ότι υπάρχει αγαπητική σχέση, δόσιμο, προσφορά. Έχει ιδιαίτερη σημασία να ξέρουμε ότι από όλους τους πιθανούς συντρόφους που θα μπορούσαμε να έχουμε επιλέγουμε να είμαστε με τον συγκεκριμένο, και αυτό είναι που κάνει τελικά τη διαφορά.

Απόσπασμα από το βιβλίο της Αντιγόνης Κεμερλίογλου “Η Ψυχολογία της ερωτικής σχέσης” εκδ.ΠΟΡΦΥΡΑ

Σε πολυ λιγες μερες κλεινω στη Νορβηγια 2 χρονια. Εχω περασει δυσκολα, εχω ανταμοιφθει ομως κιολας.
Η αποφαση της μεταναστευσης σιγουρα δεν ειναι ευκολη υποθεση. Ποσο μαλλον οταν δεν ειχαμε κανενα γνωστο η συγγενη εδω να μας δωσει μια αισθηση ασφαλειας σε αυτη τη χωρα. Πολλοι μεταναστευσαν στο εξωτερικο με την προυποθεση οτι θα εμεναν σε εναν συγγενη τους για καποιο διαστημα η θα δουλευαν στην επιχειρηση του φιλου τους για λιγο. Εμεις- ο συντροφος μου κι εγω- κρατηθηκαμε απο το χερι βρισκομενοι μπροστα σε ενα γκρεμο που εβλεπε στη θαλασσα και πρωτος αυτος επεσε στο νερο, ακολουθησα κι εγω και παλι καλα που δεν τσακιστηκαμε στα βραχια. Ο καθενας αρχισε να κολυμπα στα βαθια νερα. Τραβηγμενη η παρομοιωση? Δε νομιζω.
Δεδομενου οτι κανενας μας δεν ειχε εμπειρια του να μεινει μακρια απο το σπιτι του και σε τετοια ηλικια (γιατι δε μας λες και πιτσιρικαδες ετσι;..) Τοτε που πηραμε την αποφαση, ειπαμε να το δοκιμασουμε. Προσωπικα δεν ειχα ιδεα τι ρισκο επαιρνα. Η καλυτερα δεν αφησα το μυαλο μου να το δουλεψει αρνητικα.
Τωρα που περασε λιγος καιρος συνειδητοποιω οτι ειμαι απο τους πιο τολμηρους και ριψοκινδυνους ανθρωπους που εχω γνωρισει στη ζωη μου…Χαχαχα! Ναι ετσι ειναι!
Δεν ξερω και πολλους που λιγο πριν πατησουν τα 40, χωρις να χρωστανε τιποτα στο ελληνικο κρατος, εχοντας καποιες οικονομιες στην ακρη και εχοντας μεγαλωσει σαν πριγκιπισσα- και το εννοω-, “πήρε των ομματιών της” και ακολουθησε την καρδια της. Και η καρδια πηγαινε τουκου τουκου. Πηγε να σπασει. Και να οι ταχυκαρδιες, και να το στρες που φυσικα ειναι παρελκομενα.
Τωρα λοιπον που καπως ας πουμε τα πραγματα ειναι πιο κατασταλαγμενα, δηλαδη εχω μια σταθερη δουλεια, ξερω λιγο καλυτερα τη γλωσσα και κυριως εχω ζησει εμπειριες, μπορω να περιγραψω καποιες καταστασεις καλυτερα.
– Ολες οι μονοκατοικιες δηλ. το 99% εχουν ενα υπογειο η ημιυπογειο που το νοικιαζουν σε μεταναστες. Ειναι ενας εξυπνος τροπος να ξοφλησουν το δανειο τους οι Νορβηγοι πιο γρηγορα. Σε ενα τετοιο ημιυπογειο μενουμε κι εμεις απο περσι.
– Οι ανθρωποι ειναι κλειστοι και καταθλιπτικοι. Μετα απο 2 χρονια ακομα το ιδιο λεω. Στα ελληνικα νησια μεταλασσονται και γινονται ανοικτοι και χαρουμενοι γιατι τους λουζει ο ζωοδοτης ηλιος. Εδω ο ηλιος ειναι σπανιος. Και επηρεαζει η ελλειψη φωτος και ντοπιους και ξενους. Ναι ειμαι λιγο πιο triste εδω. Αν κατι βαζω στην κορυφη απο αυτα που μου λειπουν απο την Ελλαδα ειναι ο ηλιος!
– Τα σχολεια θυμιζουν ελληνικα ιδιωτικα σχολεια. Εχουν σχεδον ολα, γυμναστηριο, θεατρο, κουζινα, αιθουσες υπολογιστων, γκαρνταρομπες, ηλεκτρονικο εξοπλισμο σε καθε αιθουσα γενικα ολα τα λουσα. Το δημοσιο εδω διαθετει χρηματα για το οτιδηποτε σχεδον. Η ποιοτητα ομως δεν ειναι και η καλυτερη. Το φαγητο που δινουν στο σχολειο δε το λες υγιεινο σε καμια περιπτωση.
– Αντι για 5ημερη, τα παιδια οταν γινονται 17 χρονων βολταρουν με πουλμαν τα βραδια με τη μουσικη στη διαπασον να ακουγεται απο τα μεγαφωνα και μεσα στο πουλμαν να γινεται χαμος. Να πινουν μεχρι τελικης πτωσεως ωστε στο τελος οχι μονο να μη θυμουνται ποιοι ειναι αλλα να ειναι σε κακα χαλια απο στομαχι. Αυτο λεγεται “rebus” και γινεται το Μαη λιγο πριν απο τη 17 Μαιου, την εθνικη επετειο τους. Επισης εκδιδουν καρτες με τα ονοματα οσων αγοριων και κοριτσιων συμμετεχουν στο rebus και τις μοιραζουν στα σχολεια. Και με αυτες κανουν συλλογη!! Τα πουλμαν ειναι και καλα χωρισμενα σε αγοριων και κοριτσιων του σχολειου ταδε και δεινα.
– Οταν καταφερεις να παρεις “fast” συμβολαιο που σημαινει σταθερο στα ελληνικα, να γινεις μονιμος σε μια εταιρεια η στο δημοσιο, τοτε οι περισσοτεροι αρχιζουν τη λουφα που λεγεται “sykmeldt”. Παιρνουν λοιπον αναρρωτικη αδεια με αποδοχες, για το οτιδηποτε μπορει καποιος να φανταστει και λειπουν 1-2 μηνες απο τη δουλεια. Ξαφνικα ολοι κατι παθαινουν ειτε σωματικο θεμα ειτε κυριως ψυχολογικο. Αυτη η νοοτροπια ειναι για μενα ξενη. Αλλα ολο και μου μπαινουν ιδεες και μενα να κανω το ιδιο…
– Ακομα συμφερει να ψωνισεις απο τη Σουηδια ειδη φαγητου οπως κρεατα και ειδη για το σπιτι αν και την τελευταια φορα που πηγαμε αυξηθηκαν οι τιμες κι εκει. Μια βολτα να πας εδω στο σουπερμαρκετ να παρεις φρεσκα λαχανικα ας πουμε, δινεις 350 κορωνες, δηλαδη 35 ευρω περιπου…
– Ακομα παραμενει εκνευριστικο για μενα οτι οι περισσοτερες καφετεριες κλεινουν στις 6.00μμ. Ναι τα μπαρ ειναι ανοικτα μεχρι πιο αργα, αλλα ειπαμε στη χωρα αυτη δεν πας εξω για να πιεις καφε με τις ωρες με τους φιλους σου. Θα πας, αν σου βασταει να πιεις οσο αντεξεις στο μπαρ. Αλλα και παλι, ποσο να πιεις? Η μπυρα κοστιζει 70 κορωνες περιπου και 80 το κρασι, δηλ. 8 και 9 ευρω!! Πρεπει να εχεις πιει απο το σπιτι για να κανεις κεφαλι.
– Υπαρχει ελλειψη κουλτουρας. Ειναι ομως επακολουθο γιατι ειναι μια νεα χωρα με πολυ μικρο πληθυσμο. Εχουν αναδειξει τον θεατρικο συγγραφεα Ιψεν, τον κλασικο συνθετη Γκριεγκ, τον καταθλιπτικο ζωγραφο Μουνχ, τους Aha στα 80ies, Madrugada λιγο αργοτερα,Röyksopp και
Todd Terje σημερα. Ο,τι βεβαια πολυ μοντερνο και καλα προχωρημενο ειναι οι πρωτοι που θα το καταναλωσουν εδω. Το γυμνο αγαλμα ας πουμε της Κειτ Μος στο Φολκε Τεατερ. Βεβαια η συγγραφεας του αρθρου αυτου ειναι ρετρο οποτε εννοειται δεν ειμαι αντικειμενικη!

Επισης πουθενα αλλου δεν εχω δει τοσους χιπστερ μαζεμενους!!
– Οταν λοιπον εισαι τακτοποιημενος οικονομικα τι μπορεις να κανεις; Να πας ενα μικρο ταξιδι γυρω στον Οκτωβρη για να μην περιμενεις μεχρι τα Χριστουγεννα που θα παρεις αδεια. Επειτα πας καπου τα Χριστουγεννα 2 βδομαδες. Μετα πας καπου εκει γυρω στο Μαρτη -Απριλη για να μη το πας σερι μεχρι το καλοκαιρι και ψυχοπλακωθεις τελειως και μετα ερχεται το καλοκαιρι και φευγεις διακοπες ενα μηνα. Κι αυτο δεν το κανουν φυσικα μονο οι μεταναστες. Και οι ιδιοι οι Νορβηγοι φροντιζουν το χειμωνα που ειναι δυσκολα εδω να φυγουν σε ενα ζεστο μερος 2-3 βδομαδες γιατι αλλιως δεν υποφερεται εδω. Περα απο σκι και βολτες στη φυση δεν εχει κατι αλλο να κανεις.
Κι ετσι εξηγειται που ακομα και με την εντονη μεταναστευτικη κινηση των τελευταιων ετων η Νορβηγια παραμενει ενα αραιοκατοικημενο κρατος. Το Οσλο ειναι τοσο μικρο που μονο βαβουρα εχει λιγο το κεντρο. Το μονο κινητρο να ερθεις εδω ειναι τα επιδοματα που ακομα δινουν και οι καλοι μισθοι.

“>

Ποσες φορες εχουμε δει αυτην την ελληνικη ταινια με τον Κωνσταντινου και την Καλογεροπουλου.. Μικρη που ημουν μου αρεσαν πολυ εκεινες οι παιδικες φιγουρες του ερωτα και του ζευγαριου που εμπαιναν σφηνα κατα τη διαρκεια της υποθεσης. Τωρα μεγαλη πια, μου φαινεται λιγο χαζο σκηνοθετικα, νομιζω οτι ο σκηνοθετης βρηκε τροπο ετσι να γεμισει σε διαρκεια την ταινια.

Παρολα αυτα αν και το σεναριο ειναι αρκετα τραβηγμενο, θεωρω οτι αρκετα ευστοχα θιγει καταστασεις που συμβαινουν στα ζευγαρια οταν αποφασιζουν να συμβιωσουν. Οταν πεφτει το πεπλο του μυστηριου και της σαγηνης και αποκαλυπτεται ο πραγματικος εαυτος, το “εγω “ του καθενος και μαζι φυσικα ο,τι βιωματα κουβαλαει ο καθενας απο το οικογενειακο του περιβαλλον που τον εχουν εμποτισει..

Η ταινια λοιπον πολυ ευστοχα θιγει την εξιδανικευση που εχουμε ο ενας για τον αλλον τον πρωτο καιρο. Λεει η Καλογεροπουλου ” ο αλλος δεν θα μου το εκανε αυτο”, “ο αλλος ηταν κυριος”…με το μυαλο της ειχε πλασει εναν ιπποτη, με λιγα λογια προβαλε την εικονα του “καλου” εαυτου που ολοι παντα δειχνουμε στον αλλο τον πρωτο καιρο. Ειχε τυφλωθει απο ερωτα και δεν αναγνωριζει οτι ηταν το ιδιο προσωπο ο ιπποτης της και ο αντρας της Κωνσταντινου. Eξαλλου δεν ειναι τυχαιο που γνωριστηκαν στο καρναβαλι, οπου ολοι μας θελουμε να ειμαστε “καποιοι αλλοι” διαφορετικοι απο τον πεζο εαυτο μας..

Στη συμβιωση οταν ερχεται λοιπον εκεινη η ευλογημενη ωρα το ζευγαρι να μοιραζεται την ιδια στεγη και κατα συνεπεια ολα τα οικογενειακα βαρη, δηλαδη λογαριασμους, ενοικια, φαγητο κοκ πεφτουν οι μασκες και βγαινουν στην επιφανεια ασυνειδητα προβληματα που ειχαμε με τους γονεις μας ως παιδια. Η πεζη καθημερινοτητα λοιπον σε κανει να προσγειωθεις καπως ανωμαλα. Προβαλλονται τα θεματα που ειχαμε ως παιδια στον συντροφο μας. Ετσι λοιπον στην ταινια μας συγκατοικουν μαζι με το ζευγαρι οι δυο πεθερες Στεφανιδου-Διαμαντιδου οι οποιες ως κλασικες ελληνιδες μαναδες εχουν απολυτη προσυλωση στην κορουλα και τον κανακαρη τους. Βεβαια να πουμε οτι αυτα ειναι εντονα φαινομενα στην ελληνικη οικογενεια που καποτε υπηρξε πολυ “δεμενη”.

Το ζευγαρι λοιπον ασφυκτια με την εντονη παρουσια τους στο σπιτι τους και τη ζωη τους και καταλαβαινει οτι πρεπει να αλλαξει κατοικια και να φυγει μακρια τους. Ομως τα προβληματα τους ακολουθουν γιατι απλουστατα πηραν μαζι τους στη νεα κατοικια ο καθενας και τα βιωματα του κι ετσι αρχισε παλι η κοντρα μεταξυ τους.. “Δεν εισαι νοικοκυρα, μου εκαψες το παντελονι στο σιδερωμα.”..λεει ο Κωνσταντινου και η Καλογεροπολου τον κατηγορει “δεν ξερεις να μαγειρευεις και μονο εγω δουλευω απο το πρωι μεχρι το βραδυ για να φερω φαγητο στο σπιτι…”

Ειναι πολυ συνηθες να μαλωνουν τα ζευγαρια για το φαγητο και για το ποιος κανει δουλειες στο σπιτι μιμουμενοι συμπεριφορες των γονιων τους. Πολλες φορες με αφορμη αυτους τους μικροκαυγαδες μπορει μετα να παει πολυ μακρια η βαλιτσα. Το οτι δε μαγειρεψες καλα σημερα μπορει να σημαινει για τον αλλο οτι δε με φροντισες, με ξεπεταξες με κατι προχειρο ενω εγω ηθελα απο σενα περιποιηση και σημασια. Κατι που μπορει ο γονιος του να μην του εδωσε στο παρελθον. Αν τα δει καποιος απο αποσταση θα δει οτι τα προβληματα προκαλουνται απο αγαρμπη αναγκη επικοινωνιας. Χρειαζεται να παει καποιος βαθια μεσα του και να αναγνωρισει τα κενα που μπορει να ειχε ως παιδι απο ελλειψη η υπερβολικη φροντιδα απο το γονιο του και να παει παρακατω.

Στο τελος της ταινιας το πρωταγωνιστικο ζευγαρι αναγνωριζει οτι ο “αλλος” και η “αλλη” που ειχαν γνωρισει σε εκεινο το καρναβαλι δεν ειναι αλλος απο το συντροφο τους…Και οταν λοιπον καταλαβουμε οτι η σχεση περναει απο σταδια για να εξελιχθουμε και να γινουμε ενηλικες οχι να φαντασιωνομαστε τον ιδανικο συντροφο, -γιατι οταν μεταφερουμε θεματα που ειχαμε ως παιδια στη σχεση μας σημαινει οτι ακομα “θηλαζουμε”δεν ειμαστε ενηλικες- τοτε μπορει και να ευτυχησουμε και να προχωρησουμε στα επομενα σταδια της ζωης..

Ημουν απιστευτα θολωμενη το χειμωνα. Δεν ηξερα τι μου εφταιγε. Mια η πρακτικη στο νηπιαγωγειο κι υστερα σπιτι οπου ολο και καποια ενταση ειχαμε  με το συντροφο μου και ημουν σε ενα αυξανομενο στρες και ψυχοπλακωμα. Καμια στιγμη ησυχιας. Το μυαλο μου δε να τα εχει παιξει με τη γλωσσα γιατι στην προσπαθεια του να επικοινωνησει με τα παιδακια του νηπιαγωγειου και τους συναδελφους να υπερλειτουργει και στο τελος να καιγεται η φλαντζα.
Θυμαμαι ειχα παει για ενα καφε με μια φιλη κι ελεγα δεν αντεχω, θελω λιγο να χαλαρωσω και να διαβασω ενα βιβλιο -κι οχι νορβηγικο!-, να ξεκινησω πλεξιμο δεν ξερω οτιδηποτε. Πηγα για ενα μαθημα γιογκα και τρομαξα με το σωμα μου που ειχε παθει ακαμψια! Και τρομαξα και με τη φατσα μου που ειδα στον καθρεπτη της αιθουσας..Αμαν! Πως εισαι ετσι ? ειπα σε μενα. Κι ετσι ειπα φτανει η οικονομια, θα πληρωσω ενα κυκλο μαθηματων γιογκα και ξανα παλι λοιπον στο στρωματακι μου. Ο δασκαλος αποδειχτηκε φανταστικος γιατι το μαθημα του ηταν πολυ διαλογιστικο σε σχεση με αλλα που ειχα κανει εδω.
Ταυτοχρονα πεφτει στην αντιληψη μου οτι εχει κυκλοφορησει το νεο βιβλιο της Λιζ Γκιλμπερτ “the big magic”. Πηγαινω αμεσως στο βιβλιοπωλειο, διαβαζω την περιληψη και λεω οτι ειναι οτι πρεπει για μενα τωρα. Το βιβλιο εχει να κανει με τη δημιουργηκοτητα που ολοι εχουμε μεσα μας και πολλες φορες αγνοουμε. Μαλιστα στο εξωφυλο γραφει”creativ living beyond fear”. Η συγγραφεας μοιραζεται με γενναιωδωρια την εμπειρια της σχετικα με τη μυστηριακη φυση της εμπνευσης. Μας λεει να αγκαλιασουμε την περιεργια μας και να αφησουμε πισω την ασκοπη ταλαιπωρια που μας προκαλει ο ο φοβος.
Τελος παντων εμενα το βιβλιο μου εκανε τη συγκεκριμενη στιγμη, το διαβασα σα νερακι. Και μετα? τωρα λεω τι θα κανω που δεν εχω  κατι να διαβασω? παλι το μυαλουδακι επαιξε τα παιχνιδια του. Κι εκει που πηγαινα για το μαθημα της γιογκας, ειχα λιγο χρονο στη διαθεση μου και μπηκα σε ενα βιβλιοπωλειο. Πεφτει το ματι μου στο βιβλιο “η δυναμη του τωρα” του Τολε. Το εχω διαβασει πανε καποια χρονια πριν, αλλα λεω ας το ξεφυλλισω λιγακι. Και που παει το ματι μου ξανα? Σε κατι που εγραφε για την αναμονη. Λεει λοιπον,” σταματα να βρισκεσαι στην αναμονη σαν να ειναι κατασταση του μυαλου σου. Οταν πιανεις τον εαυτο σου οτι περιμενει βγες αμεσως απο αυτο. Ελα στην παρουσα στιγμη. Απλα να εισαι και να το απολαμβανεις. Αν εισαι παρων δεν υπαρχει καμια αναγκη να περιμενεις. Η ριζα της ταλαιπωριας μας ειναι η αναμονη για κατι οτι κι αν ειναι αυτο”.
Κουνησα το κεφαλι μου περα δωθε. Για μενα χτυπαει η καμπανα…Ασε τα βιβλια λοιπον και ξεδιπλωσε τη δημιουργηκοτητα σου. Και σκεφτηκα οτι στο νηπιαγωγειο αν κατι εκανα συνεχεια με τα παιδακια ηταν να ζωγραφιζω..Παιδικες ζωγραφιες αλλα με χαλαρωνε πολυ. Κι ετσι ειπα να μου αγορασω μπογιες και χαρτι καμβα και ξεκινησα τη ζωγραφικη μου. Λιγο -λιγο το σπιτι γεμισε με την τεχνη μου! Τα εργα μου στολιζουν τους τοιχους!…Η Νατ και η νορβηγικη περιοδος που ειπε ευστοχα  η ξαδερφη μου, οπως ο Πικασο και η μπλε περιοδος, λεμε τωρα…
Εν ολιγοις τωρα ασχολουμαι με αυτο. Αυριο μπορει με κατι αλλο. Το γραψιμο ειναι ομως το μερακι μου. Απλα λεω οτι ειναι πολυ παρηγορο να εχει καποιος κατι να ασχολειται, ειτε χομπι, ειτε εκφραση με οποια μορφη κι αν ειναι αυτη γιατι λειτουργει σαν καταφυγιο στην τρελα του μυαλου. Και οπως πολυ σοφα ειπε ο Τολε “το μυαλο ειναι δομημενο απο το παρελθον. Παντα αναζητα  να αναδημιουργησει οτι γνωριζει και εχει οικειοτητα με αυτο. Ακομα κι αν ειναι οδηνυρο ειναι οικειο. Το μυαλο εμμενει στο γνωστο. Το αγνωστο ειναι επικινδυνο γιατι δεν εχει ελεγχο σε αυτο. Γι αυτο το μυαλο απεχθανεται το παρον, το τωρα. Το παρελθον και το μελλον δεν εχουν δικη τους πραγματικοτητα. Ειναι οπως το φεγγαρι και ο ηλιος. Το φεγγαρι φωτιζεται απο τον ηλιο οπως και το παρελθον και το μελλον ειναι χλωμες αντανακλασεις του αιωνιου παροντος…”

Det var en gang= μια φορα κι εναν καιρο..
ηταν ενα δασος που ηταν γεματο ξωτικα. Και το μεγαλυτερο και πιο ξακουστο απο ολα ηταν o Julenissen!

Και ηταν και κατι ζωηρα παιδακια  που τους αρεσει η περιπετεια και ηθελαν να ανακαλυψουν που κρυβεται  αυτο το αγιοβασιλιατικο ξωτικακι. Και κινησαν με τα σακιδιακια τους για το δασος αυτο. Εκανε κρυο πολυ, και ειχαν δρομο πολυ να περπατησουν. Ομως δεν το εβαλαν κατω!

Ειχαν παρει μαζι τους και φαγητο και ζεστο κακαο για προμηθεια. Φτανουν σε ενα πανδοχειο οπου ξαποσταινουν. Εκει τους προσφερουν αχνιστο julegrøt με ζαχαρη και κανελα και βουτυρο!

Αφου ξεκουραστηκαν τους ειπε ενα ξωτικο να ακολουθησουν το μονοπατι απο οπου ερχεται ο ηχος απο τις κουδουνες των γελαδιων.

Κι ετσι εκαναν. Γελαδια δεν βρηκαν, βρηκαν ομως μια γιαγιακα ισα με 100 χρονων που τους περιμενε στη στανη. Το προσωπο της ηταν γεματο καρβουνιες αλλα ειχε πολυ πλακα! Εκεινη θα τους ελεγε που κρυβοταν το αγιοβασιλακη-ξωτικο!

Το τι χωρατα τους εκανε δε φανταζεστε! Ξεκαρδιστηκαν στα γελια τα παιδακια! Τους ειπε να συνεχισουν στο ιδιο μονοπατι για να βρουνε την καλυβα της μαμας του αγιοβασιλακη! Κι ετσι κι εκαναν.

Ηταν κι εκεινη πολυ γρια! Τους ειπε να τραγουδησουν χριστουγεννιατικα τραγουδια και να χορεψουν γυρω απο το ελατο και επειτα τους ζητησε να τις παραγγειλουν ενα-ενα τα δωρα που θελουν ωστε το αγιοβασιλακη-ξωτικο να τους τα φερει την παραμονη των Χριστουγεννων!
Για να τους αποζημιωσει για τον κοπο που εκαναν μεσα στο κρυο να βρουν τον Αγιοβασιλακη τους κερασε γλυκακια και ζεστο ροφημα με πιπερι και κανελα.

Και τους περιμενε μια τρελη εκπληξη! Ελκηθρακια για να κατηφορισουν την μικρη πλαγια! Παρολο το πολυ κρυο, δεν ειχε πολυ χιονι εκεινη την μερα αλλα τα παιδακια το ευχαριστηθηκαν οσο δε φανταζεστε!

οg de levde lykkeligt til deres dages ende= κι εζησαν αυτα καλα κι εμεις καλυτερα!

Όταν η αγάπη σε καλεί, ακολούθησέ την, μόλο που τα μονοπάτια της είναι τραχιά και απότομα. Κι όταν τα φτερά της σε αγκαλιάσουν, παραδόσου, μόλο που το σπαθί που είναι κρυμμένο ανάμεσα στις φτερούγες της μπορεί να σε πληγώσει. Κι όταν σου μιλήσει, πίστεψέ την, μόλο που η φωνή της μπορεί να διασκορπίσει τα όνειρα σου σαν το βοριά, που ερημώνει τον κήπο.

 Γιατί όπως η αγάπη σε στεφανώνει, έτσι και θα σε σταυρώσει. Κι όπως είναι για το μεγάλωμα σου, είναι και για το κλάδεμά σου. Κι όπως ανεβαίνει ως την κορυφή σου και χαϊδεύει τα πιο τρυφερά κλαδιά σου, που τρεμοσαλεύουν στον ήλιο, έτσι κατεβαίνει και ως τις ρίζες σου και ταράζει την προσκόλληση τους στο χώμα.

Σαν δέματα σταριού σε μαζεύει κοντά της. Σε αλωνίζει για να σε ξεσταχυάσει. Σε κοσκινίζει για να σε λευτερώσει από τα φλούδια σου. Σε αλέθει για να σε λευκάνει. Σε ζυμώνει ώσπου να γίνεις απαλός. Και μετά σε παραδίνει στην ιερή φωτιά της για να γίνεις ιερό ψωμί για του Θεού το άγιο δείπνο.

Όλα αυτά σου κάνει η αγάπη για να μπορέσεις να γνωρίσεις τα μυστικά της καρδιά σου και με τη γνώση αυτή να γίνεις κομμάτι της καρδιάς της ζωής. Αλλά αν από φόβο σου γυρέψεις μόνο την ησυχία της αγάπης και την ευχαρίστηση της αγάπης, τότε, θα ήταν καλύτερα για σένα να σκεπάσεις την γύμνια σου και να βγεις έξω από το αλώνι της αγάπης. Και να σταθείς στο χωρίς εποχές κόσμο, όπου θα γελάς, αλλά όχι με ολάκερο το γέλιο σου, και θα κλαις, αλλά όχι με όλα τα δάκρυά σου.

Η αγάπη δε δίνει τίποτα παρά μόνο τον εαυτό της, και δεν παίρνει τίποτα παρά μόνο τον εαυτό της. Η αγάπη δεν κατέχει κι ούτε μπορεί να κατέχεται, γιατί η αγάπη αρκείται στην αγάπη.

Όταν αγαπάς, δε θα ‘πρεπε να λες: « Ο Θεός είναι στην καρδιά μου» αλλά μάλλον « εγώ βρίσκομαι στην καρδιά του Θεού.»

 Και μην πιστέψεις ότι μπορείς να κατευθύνεις την πορεία της αγάπης, γιατί η αγάπη, αν σε βρει άξιο, θα κατευθύνει εκείνη τη δική σου πορεία
Η αγάπη δεν έχει καμιά άλλη επιθυμία εκτός από την εκπλήρωση της. Αλλά αν αγαπάς κι είναι ανάγκη να έχεις επιθυμίες, ας είναι αυτές οι επιθυμίες σου: 

Να λιώσεις και να γίνεις σαν το τρεχούμενο ρυάκι που λέει το τραγούδι του στην νύχτα. Να γνωρίσεις τον πόνο της πολύ μεγάλης τρυφερότητας. Να πληγωθείς από την ίδια την γνώση σου της αγάπης. Και να ματώσεις πρόθυμα και χαρούμενα. 

Να ξυπνάς την αυγή με καρδιά έτοιμη να πετάξει και να προσφέρει ευχαριστίες για μια ακόμη μέρα αγάπης. Να αναπαύεσαι το μεσημέρι και να στοχάζεσαι την έκσταση της αγάπης. Να γυρίζεις σπίτι το σούρουπο μ’ ευγνωμοσύνη στην καρδιά. 

Και ύστερα να κοιμάσαι με μια προσευχή για την αγάπη που έχεις στην καρδιά σου και μ’ έναν ύμνο δοξαστικό στα χείλη σου.

Xαλίλ Γκιλμπράν