Ο φοβος της ευτυχιας
Το κακο με την ευτυχια ειναι οτι επειδη σπανιζει τοσο καταληγει να μας γεμιζει με τρομο και αγχος οταν τη δουμε να ερχεται. Γιατι ομως ζουμε ετσι? Μαλλον επειδη για να απολαυσουμε το παρον χρειαζεται να εκτεθουμε στην ατελη και εφημερη πραγματικοτητα,κρυβομαστε πισω απο τη βολικη πιστη του συντελεσμενου μελλοντα, δηλαδη με το συντροφο μου θα εχω κανει τουτο, θα εχω κανει το αλλο, βαζουμε στοχους ας πουμε. Ετσι θετουμε μια ιδεωδη ζωη για να αντικρισουμε το παρον κι ετσι γλυτωνουμε απο την αναγκη να δεσμευτουμε στην τρεχουσα κατασταση. Ποσες φορες εχουμε παρακαμψει με αναιδεια τις απολαυσεις του παροντος επικαλουμενοι ενα απροσδιοριστο μελλον κι ετσι εχουμε κρατηματα, δε δινουμε ολο μας τον ευατο.
Μα ο καημος γι αυτο το μελλον που δεν ερχεται ειναι απλως η αλλη οψη του καημου για μια εποχη που ηταν παντα παρελθον. Μηπως δεν ειναι συχνα καλυτερο το παρελθον επειδη ειναι παρελθον?
Κατι που παρατηρησα σε ενα κοριτσι που κανω μαθημα και ειναι στην εφηβεια. Οταν γραφει την ημερομηνια του μαθηματος στο τετραδιο, μονολογει “παει κι αυτος ο μηνας, περασε ο καιρος” και ειχε την προσμονη για το καλοκαιρι. Ηρθε το καλοκαιρι συνεχιζουμε τα μαθηματα, γραφει στο τετραδιο την ημερομηνια, ειμαστε καπου στα τελη Ιουνιου και μονολογει “παει το καλοκαιρι…”Μονιμως βλεπει το ποτηρι μισοαδειο.
Και καπως ετσι ημουν κι εγω μικρη, ζουσα με την προσδοκια οτι θα ερθουν πχ οι διακοπες, ειχα αγχος οταν ερχονταν και τι θα κανω και που θα παμε για να περασουμε καλα, και στο τελος εμενα με καποιες ευχαριστες αναμνησεις στην καλυτερη περιπτωση, στη χειροτερη οτι δεν προλαβα να κανω οσα ηθελα…
Και μηπως ειναι καπως ετσι και στη σχεσεις? σκεφτομαι πολλες φορες τι θα κανουμε οταν συναντηθουμε, κραταω τις καλυτερες στιγμες οταν ερχεται το τελος της συναντησης μας, αλλα κατα τη διαρκεια αυτης ειμαι αγχωμενη για το πως θα περασουμε οσο γινεται καλυτερα το χρονο μας και αντιμετωπιζω ετσι ενα παρον που δεν φτανει στο υψος της προσδοκιας η της αναμνησης.
Η ανικανοτητα μας να ζουμε στο παρον εγκεται μαλλον στο οτι φοβομαστε να αποδεκτουμε οτι ισως επιτελους συμβαινει εκεινο που περιμεναμε, φοβομαστε να εγκατελειψουμε τη σχετικα προφυλαγμενη θεση της προσμονης η της αναμνησης και αρα να παραδεκτουμε σιωπηρα οτι αυτη κατα πασα πιθανοτητα ειναι η μονη ζωη που θα ζησουμε.
Θα παραφρασω την παροιμια “οπου ακους πολλα κερασια, κρατα μικρο καλαθι”, και αντι για κερασια, ας υποθεσουμε οτι εχουμε αυγα. Αν υποθεσουμε οτι η αφοσιωση μας ειναι τα αυγα, τοτε το να αφοσιωθουμε στο παρον ειναι σαν να διακινδυνευουμε να αποθεσουμε ολα μας τα αυγα σε ενα καλαθι, κι ετσι τα μοιραζουμε και στα καλαθια του παρελθοντος και του μελλοντος. Εν ολιγοις δε ρισκαρουμε να βαλουμε ολα μας τα αυγα στο καλαθι της σχεσης μας και κραταμε πισινη..
Η βαρυτητα των μομφων που μπορει να προσαπτουμε στο αλλον σε ενα καβγα, το γεγονος και μονο οτι ειναι ανυποστατες δειχνουν οχι οτι καβγαδιζουμε απο μισος αλλα απο υπερβολικο ερωτα. Η ευχαριστηση οταν μπορεις να βασιζεσαι στον αλλο σβηνει μπροστα στον καθηλωτικο τρομο που εμπεριεχει αυτο ως εξαρτηση. Μηπως οταν καβγαδιζουμε κρυβει τη διαστροφη να δοκιμασουμε τις αντοχες του αλλου να επιβιωνει απο τον καβγα? μονο αν εχουμε προσπαθησει ματαια να αλληλοεξοντωθουμε θα ειμαστε βεβαιοι οτι δεν κινδυνευουμε να το διαλυσουμε…
Ειναι το πιο ευκολο πραγμα να δεχομαστε την ευτυχια οταν προκυπτει μεσα απο κατι που μπορουμε να το ελεγξουμε, κατι που το κατορθωνουμε με μεγαλη προσπαθεια με τη βοηθεια της λογικη. Αλλα η ευτυχια του ερωτα δεν ειναι απορροια προσωπικου επιτευγματος, εκπορευεται χαρη σε ενα θεοσταλτο θαυμα, οτι βρισκουμε δηλαδη εναν ανθρωπο που η συντροφια του ειναι για μας η πολυτιμοτερη απο την παρεα σχεδον ολων στον κοσμο. Αυτη η ευτυχια ειναι επικινδυνη, επειδη της λειπει η αυταρκης μονιμοτητα. Δυσκολευομαστε να αποδεκτουμε την ευτυχια που εκπροσωπει ο ανθρωπος μας γιατι δε συμμετεχουμε στην αιτιακη ακολουθια απο την οποια παραγεται και αρα δεν ασκουμε ελεγχο στο στοιχειο που προσδιδει ευτυχια στη ζωη μας. Και αλιμονο αν παμε να ασκησουμε ελεγχο στο προσωπο αυτο, μπαινουμε σε ξενα εδαφη. Κατα συνεπεια υπαρχει ο αρχεγονος φοβος της θειας νεμεσις.
Οι ερωτευμενοι ειναι παντα πιθανον να δολοφονησουν την ερωτικη τους ιστορια επειδη αδυνατουν να ανεκτουν την αβεβαιοτητα, το ρισκο που αποφερει ο πειραματισμος τους με την ευτυχια.
Και υπρχει αυτη η απορια σχεδον παντα. Πως θα τελειωσει? Η διαφορα αναμεσα στο τελος του ερωτα και στο τελος της ζωης, ειναι οτι στο δευτερο μας παρεχεται μια ανακουφιστικη σκεψη οτι δεν αισθανομαστε κατι μετα το θανατο. Τετοια παρηγορια δεν εχει ο ερωτευμενος, διοτι γνωριζει οτι το τελος της σχεσης δε θα ειναι κατα αναγκη το τελος του ερωτα και οτι κατα πιθανοτητα ουτε το τελος της ζωης..
–σκεψεις και αποσπασματα απο το βιβλιο του Αλαιν ντε Μποτον “Μικρη φιλοσοφια του ερωτα”–
